نتایج سفر اخیر ولایتی به روسیه – ۲۳تیر۱۳۹۷
نتایج سفر اخیر ولایتی به روسیه – ۲۳تیر۱۳۹۷
گفتگو با علیرضا معدنچی
نتیجة سفر ولایتی؟
ولایتی سفرش به مسکو را پایان داد و در حال حاضر به پکن رفته است. در مورد نتایج سفر ولایتی و این که تا چه میزان به هدفهای مورد نظر رسیده یا نه، روایتها هم در داخل و هم در خارج رژیم متفاوت است. گفگوی امروز ما با علیرضا معدنچی هم به این موضوع اختصاص دارد.
س: نتیجة سفر ولایتی به روسیه چی بود؟
ج: خود ولایتی در این باره سکوت پیشه کرده و چیزی نگفته و هنوز یک چیز رسمی منتشر نشده در پایان سفر هم هیچ بیانیه و اطلاعیهیی در کار نبود
اما باند خامنهای که خیلی این سفر و نتایج اون رو حلوا حلوا کردند و این سفر را این طور بازتاب دادند:
تجارت: تعامل برد – برد اقتصادی تهران و مسکو – سرمایه گذاری 50میلیارد دلاری روسیه در ایران
حمایت: ضربه راهبردی به معادلات واشنگتن ، در پی سفر دکتر ولایتی به مسکو و تسلیم پیام رهبر انقلاب و رییس جمهوری به پوتین صورت گرفت
رسالت: ولایتی در مسکو اعلام کرد؛ روابط راهبردی با سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری –
اما این ادعاها از جانب باند روحانی و حتی رسانههای متمایل به باند خامنهای با تردید مواجه شد مثلاً سایت اعتدال از این سفر به عنوان سفر پرحاشیة ولایتی نام برد و امروز نوشت: نفت در برابرِ کالا، از تایید ولایتی تا سکوتِ مسکو
یکی از حواشی این سفر اما ادعایی بود که ولایتی پس از دیدار با پوتین مطرح کرد و با اما و اگرهای فراوانی همراه شد، علی اکبر ولایتی پس از دیدار با رئییس جمهور روسیه گفت که در حوزه نفت نیز یکی از شرکتهای مهم نفتی روسیه با وزارت نفت ایران قراردادی را به مبلغ ۴ میلیارد دلار منعقد کرده که به زودی عملیاتی میشود. همچنین دو شرکت نفتی مهم روسیه یعنی روسنفت و گازپروم نفت نیز صحبتهایی آغاز شده و قراردادهایی تا ۱۰ میلیارد دلار میتوانند انجام دهند.
او ادامه داد: آماری که پوتین در این جلسه بیان کرد حاکی از این بود که وی تاکید داشت روابط نفتی ایران و روسیه تا سقف ۵۰ میلیارد دلار ادامه پیدا کند؛ یعنی روسیه آمادگی دارد در حوزههای نفتی و گازی ایران تا سقف ۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری کند و این رقم بالایی است و این میتواند جایگزین شرکتهای غربی شوند که ایران را ترک کردهاند.
این ادعای ولایتی اما با واکنش سخنگوی کاخ کرملین همراه بود و دیمتری پسکوف در واکنش به این سخنان تاکید کرد که نمیتواند این موضوع را تایید کند و به جزئیات بیشتری در این رابطه اشاره کند».
این عبارت نفت در برابر کالا، نه تنها تداعی کنندة نفت در برابر غذاست، بلکه بعضی خبرگزاریها آن را عیناً از زبان مقامهای روسی بیان کردند. از جمله * بلومبرگ-۱۳ ژوئیه ۲۰۱۸- خبر داد: «روسیه کماکان مشتاق به معامله باصطلاح نفت در برابر غذا با ایران میباشد که نصف پول حاصل از فروش نفت، خرید غذا از روسیه خواهد شد».
که این عبارت نفت در برابر غذا خیلی خفت بار و ذلتبار است.
س: ببخشید میون کلامتون... بالاخره واقعیت چیه؟
ج: یکی از دیپلوماتهای رژیم به نام حسین ملائک سفیر سابق ایران در چین که از او به عنوان کارشناس ارشد مسائل بین الملل نام میبرند، با اشاره به همزمانی سفر ولایتی با سفر نتانیاهو می گوید (اعتدال نیوز ـ 23تیر):
نقشی که اسراییل در روابط ایران و روسیه بازی می کند در حال حاضر بسیار جدی و ملموس تر از نقش اسراییل در روابط ایران و آمریکا است. نظام بسیار محافظه کار ایران که به هیچ عنوان علاقه ای به بوجود آوردن شائبه و شک در روابط خارجی خود نیست در این مورد خاص پذیرفته است که نماینده خود را در زمان حضور نتانیاهو در روسیه به این کشور بفرستد و این حاکی از اهمیت موضوع اسراییل در روابط ایران و روسیه است.
پس اولا یک هدف ولایتی و مهمترین موضوع بحث او در مسکو مسألة حضور رژیم در سوریه بوده است. نتیجه این بحث چی بود؟
رادیو فرانسه ـ 22تیر
علیاکبر ولایتی، مشاور خامنهای در امور بینالمللی، پس از ملاقات با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه، گفت رژیم ایران حاضر است فوراً از سوریه و عراق خارج شود.
ملائک در ادامةتوضیحات خود در پاسخ به این سؤال که چه عاملی ایران را وادار به اعزام نماینده به مسکو کرد؟ میگوید:
از آنجاکه قرار است روسای جمهور آمریکا و روسیه در دوشنبه 16 جولای در هلسینکی با یکدیگر ملاقات کنند همه منتظر آن هستند که چه تصمیم تعیین کننده ای و یا چه معامله ای در این ملاقات صورت گیرد.
س: چرا مهرهها و رسانههای باند روحانی این سفر رو از بیخ نفی میکنند و میگن هیچ اعتمادی به روسیه نمیشه کرد و از روسیه هیچ آبی برای ما گرم نمیشه، در حالی که ولایتی در سفرش به مسکو هم حامل نامه از طرف خامنهای و هم از طرف روحانی بود، یعنی این که خود روحانی هم پشت این سفر بود؛ پس چرا باند روحانی یک ساز دیگه میزنند؟
ج: اولا که اختلاف و تضاد دو باند بر سر دو خط و استراتژی است و با این چیزها از بین نمیرود، اما این که ولایتی دو پیام از سوی خامنهای و روحانی با خود به مسکو برد، صرف نظر از این که محتوای دو پیام چه باشد، اولاً یک کار به کلی خلاف عرف و خلاف مرسوم دیپلوماتیک است و این علامت اختلاف و شکاف است نه علامت وحدت.
کمااین که حسین ملائک در ادامة اظهارات خود میگوید: «داشتن دو پیام از ایران برای یک رهبر در کشور خارجی اهمیت موضوع را دو چندان نمی کند، بلکه متاسفانه نشان از یک پارچه نبودن حاکمیت در این وانفسای سیاسی و بین المللی است و پیامی منفی تر که حتی انگیزه کشورهای خارجی را برای بازی در داخل ایران دوچندان می کند، البته انشالله نه توسط روسیه که دیگران. ایکاش فقط یک پیام بود».
گویا علت ارسال دو پیام هم این بوده که روسیه پیام داده است که ما همیشه در مورد پیامی که از شما (رژیم) دریافت میکنیم ابهام داریم چون یک صدای واحد از ایران شنیده نمیشود. بنابراین با ارسال دو پیام جداگانه میخواستناد به روسیه اطمینان خاطر بدهند که بر سر این موضوع که قاعدتا بایستی موضوع مهم و استراتژیکی باشد مانند بیرون کشیدن نیروها از سوریه دو باند موضع واحدی دارند.
اما مخالفخوانیهای باند روحانی که علنا هم میگویند این است که آنها روسیه را راه نجات نمیدانند و راه نجات را از جانب غرب جستجو میکنند.
س: شما نفت در برابر غذا رو که به عنوان نتیجة سفر ولایتی ذکر کرده بودند، خیلی خفتبار و ذلتبار توصیف کردید، ولی به هر حال در برابر تحریمهای آمریکا که قراره بیشکاف باشه، به هر حال شکافی در این تحریمهاست و برای رژیم یک گشایش محسوب میشود. آیا این طور نیست؟
ج: اولا این عبارت نفت در برابر کالا یا نفت در برابر غذا آن قدر خفت بار است که در درون رژیم هم از طرف باند روحانی مورد تمسخر قرار گرفته مثلاً در فضای مجازی نوشتهاند: پنجشنبه، ولایتی از تاکید پوتین بر سرمایهگذاری 50میلیارد دلاری در ایران گفت. جمعه ابتدا سخنگوی کرملین گفت نمیتواند اظهارات ولایتی را تایید کند، سپش وزیر انرژی روسیه خبر داد کشورش مشغول بررسی قرارداد نفت در برابر کالا با ایران است. نام این دورخودرنها را گذاشتهایم دیپلوماسی عزتمندانه.
یا به ولایتی حمله میکنند که چرا در مورد نتایج سفر خود سکوت کرده است.
اما صرف نظر از این، حتی نفت در برابر غذا هم بدون توافق آمریکا امکان ندارد. بحث تنها این نیست که اگر معامله خارج از چرخة دلار باشد از جانب آمریکا مجاز است. آمریکا هر گونه معامله با رژیم را نفی میکند و به طرفهای معامله هشدار میدهد و این که سخنگوی کرملین هم اظهارات ولایتی را تایید نکرده حاکی از همین نگرانی است.
حرف باند روحانی را علی خرم کارشناس این باند به طور صریحی بیان کرده:
صداقت روسها و تعهد آنها نسبت به قولهای مثبتی که میدهند در گذشته خدشهدار شده و کماکان این پرسش مطرح است که آیا روسها ایران را به سرانجام خطرناکی نزدیک میکنند؟ مذاکرات با روسیه بارها منجر به آن شد که درست در لحظه تعیینکننده و زمان اجرایی شدن برنامهها، روسیه از پشت به ایران خنجر زد و در نهایت سرانجام خوبی را شاهد نبودیم...
وی به جای مذاکره با روسها مذاکره با آمریکا را پیشنهای میکند و میگوید: «اما درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا با توجه به شرایط فعلی بینالمللی و منطقهای باید گفت مذاکرات هوشمندانه پیش از آنکه کشور دچار آسیبهایی عمیقتر شود ضرورتی غیرقابل انکار است. پاسخ ترامپ به خبرنگار بیبیسی درباره مذاکره با ایران با این مضمون که من آنقدر ایران را تحت فشار قرار میدهم که ایرانیها میآیند و مذاکره میکنند، موضوعی نیست که ساده از آن گذر کنیم.در نهایت مذاکره راهکاری دیپلماتیک و ثمربخش است که نباید چشم روی آن بست و پس از ایجاد شرایطی بسیار دشوار و ذلیلانه و با کسب کمترین امتیاز ممکن به آن تن داد. با توجه به شرایط فعلی امید است پیش از آنکه کار به جاهای باریک کشیده شود بهترین راهکار ممکن را برگزینیم».