گزارش خبری-آویختن ناگزیر به ریسمان سست اروپا
در حالی که کمتر از یک ماه به موعد شروع دور جدید و تعیین کنندة تحریمهای نفتی، بانکی و کشتیرانی آمریکا باقی مانده، سرنوشت طرح یا «ساز و کار ویژة» اروپا همچنان موضوع دعوا بین دو باند است.
باند دلواپسان می‌گویند نتیجة این ساز و کار همان طرح نفت در برابر غذاست و باند روحانی هم آویختن به اروپا را تنها راه نجات برجام و همچنین تنها راه نجات نظام می‌دانند.
از سوی دیگر گفته می‌شود که سیاست کشورهای اروپایی در رابطه با رژیم هم به میزان زیادی تغییر کرده؛ به هر حال سرنوشت «ساز و کار ویژة» و به تبع آن سرنوشت برجام اروپایی در هاله‌یی از ابهام قرار دارد ابهامی که ظریف به عنوان نفر اصلی تیم مذاکره با اروپاییها نیز ناگزیر از اذعان به آن شده است. گزارشی در این باره:
وزیر امور خارجه در مصاحبه با شبکه الجزیره انگلیسی گفت ایران مدت زمانی را برای اتحادیة اروپا تعیین کرده است، زیرا آنها از ما فرصت خواسته‌اند تا خروج آمریکا از این توافق را جبران کنند. ظریف تاکید کرد این بدان معناست که ایران باید از مزایای اقتصادی توافق استفاده کند و لازم است راه حلهای عملی اتحادیة اروپا اجرایی شود.
وزیر خارجه این را هم گفت که در مرحلة بعدی باید ببینیم آیا بخش خصوصی هم از این راه حلها استقبال و در این راه حلها ورود می‌کند یا خیر؟ ظریف افزود ما آمریکاییها را الگو قرار نخواهیم داد اما قبول نخواهیم کرد که تنها طرف پایبند به توافق باشیم».
اظهارات ظریف حاوی چند ابراز تردید جدی است و در انتها نیز با ناامیدی اظهار می‌دارد که رژیم وقتی ببیند از طرف اروپا آبی برایش گرم نمی‌شود ممکن است از برجام خارج شود. این همان نتیجه‌گیری تلویزیون رژیم است که مجری در ابتدای این گزارش خبری بیان کرد: «ایران تنها طرف پایبند به توافق نخواهد بود».
روزنامة‌جوان ارگان بسیج سپاه پاسداران در شمارة امروز خود هم در همین رابطه با استناد به روزنامة نیویورک تایمز می‌نویسد: «تأکید ظریف بر این نکته که اگر این مکانیسم کارآمد نباشد، ایران از برجام خارج خواهد شد، نشان داد که حتی خوش‌بین‌ترین سیاستمداران ایرانی درباره چشم‌انداز همکاری با اروپا نیز نمی‌توانند ته‌مایه نگرانی از کارایی مکانیسم مالی اروپا را پنهان کنند».
نیویورک‌تایمز می‌افزاید:«بزرگ‌ترین چالشی که احتمالاً اروپا در این راستا با آن مواجه خواهد بود، این است که شرکت‌های بزرگ غربی، اصلاً نیازی به این نهاد مالی نخواهند داشت، چون اصلاً قرار نیست تجارتی با ایران داشته باشند. شمار زیادی از شرکت‌های چندملیتی بعد از خروج امریکا از برجام، بازار ایران را ترک کرده‌اند».
اما فراتر از دلایل اقتصادی، دلایل سیاسی عمده و محرکهای مؤثری همچون افشای توطئة تروریستی رژیم برای بمبگذاری در گردهمایی بزرگ مقاومت ایران در پاریس و خاک فرانسه در میان است که روابط پاریس و تهران را به‌کلی دگرگون کرده است. در همین رابطه روزنامه العرب چاپ لندن، با بیان اینکه "رژیم ایران، آخرین مدافعش در غرب را از دست داد"، نوشت: ماجرای حمله پاریس به تغییر کامل موضع فرانسه در برابر ایران منجر خواهد شد».
بر همین اساس است که برخی تحلیلگران حکومتی مانند زیدآبادی از مهره‌های باند اصلاح‌طلب نیز معتقد است:«دولت ایران از آنچه در جریان است، تصویر واضحی ندارد و طبق معمول، بر این تصور است که می‌تواند با تکیه بر شکاف بین اروپا و آمریکا، سیاست خاص خود را تا حد دور زدن اهداف مشترک هر دو طرف پیش ببرد.
اروپاییها احتمالاً در آینده‌ای نزدیک به ایران گوشزد خواهند کرد که علاقه‌ای به قرار گرفتن درموقعیت خنثی‌سازی فشارهای آمریکا برای تغییر رفتار ایران را ندارند و چنانچه جمهوری اسلامی مایل است که از شّر تحریم ها خلاص شود؛ بهترین راهش همسویی با نظم در حال ظهور منطقه‌ای است».