از هم گسیختگی دولت روحانی زیر فشار بحرانها
گزارش و گفتگو با خسرو شکرالهی
با استعفای دو وزیر کابینة روحانی و اظهارات دیروز جهانگیری معاون اول روحانی، پرده از روی وضعیت به شدت متشتت دولت روحانی کنار رفت. او در مراسمی با عنوان روز ملی صادرات، طی سخنانی در واکنش به اظهارات شریعتمداری وزیر مستعفی وزارت صمت گفت : «آقای شریعتمداری از این موضع صحبت کرد که مدیران کشور ترسیدهاند. این در حالی است که من بارها گفتهام در شرایط فعلی مدیران ریسکپذیر را میخواهیم. در واکنش به این صحبتهای من برخی میگویند چرا در این شرایط مدیران را برکنار نمیکنید؛ آنها فکر میکنند که در دستان من قلم و کاغذ است و راه که میروم، میتوانم مدیر را برکنار کنم. این در حالی است که من تا الان اجازه برکناری منشیام را پیدا نکردهام چه برسد به وکیل، وزیر».
این سخنان که حاوی واقعیتهای مهمی از وضعیت به شدت آشفتة دولت روحانی و بالا گرفتن تضاد بین باندهای مختلف کابینه بود، واکنشها و اظهارنظرهای مختلفی را برانگیخت. ابتدا گزارشی در این باره:
کرباسچی که از همباندیهای جهانگیری است، در واکنش به حرفهای جهانگیری گفت : «اگر من به جای او بودم که حتی نمیتوانستم منشی خودم را تغییر دهم، یک روز هم در کابینه دولت نمیماندم».
جعفرزادة ایمن آبادی از اعضای مجلس ارتجاع هم در حالی که اظهارات جهانگیری را «بسیار تلخ و ناراحت کننده» توصیف میکرد، در دفاع از او گفت: « واقعیت این است که به ایشان باید جایزه سنگ صبوری را داد. با همه این احوال ای کاش چنین مباحثی رسانهای نمی شد. بالاخره کشور در شرایطی نیست که انسجام و وفاق بین اعضای دولت بشکند. به نظر وزرای دولت عصبی و پرخاشگر هستند، صبر و حوصله کمی دارند و زود از کوره در میروند، کم طاقتی و فشار کار روی وزرا و مدیران دولت تاثیر منفی گذاشته است».
وی افزود: « اوضاع در دولت بههم ریخته است. در درون دولت حداقل 3فراکسیون اعتدالیون، اصلاح طلبان و مستقلین وجود دارد که به نوعی یکدیگر را خنثی میکنند».
به نوشتة سایت مشرق از باند خامنهای اعتراف جهانگیری مبنی بر حضور فُرمالیته در دولت در حالی بیان شد که روزنامه های «شرق» و «آرمان امروز» در اقدامی هماهنگ، یکشنبه ۲۲ مهرماه کُنج نشینی معاون اول را به حضور واعظی در دولت ربط داده و انزوای او را حاصل اقدامات سرپرست نهاد ریاست جمهوری عنوان کردند. آرمان در مقالهیی با عنوان «واعظی پا را بیرون گلیم نگذارد» و روزنامه شرق نیز با عنوان تیتر « واعظی فراتر از رئیس دفتر» سعی کردند اقدامات رئیس جمهور را در دولت دوازدهم به تاسی از محمود واعظی معرفی کنند.
این موضوع که رییس دفتر روحانی یعنی واعظی و اسحاق جهانگیری با هم اختلاف دارند و تکیه روحانی بیشتر به رییس دفتر خود واعظی است و نه معاون اولش جهانگیری، مدتی موضوع بحث رسانههای رژیم بود و حتی در مراحلی کار چنان بالا گرفت که گفته شد جهانگیری استعفای خود را داده است در بهار امسال خبرهایی حکایت از این داشت که جهانگیری قصد جدایی از دولت را دارد و درمحل کارش حاضر نمیشود.
پیش از آن و در 15 اسفند ۹۶ جهانگیری در همایش استانداران، مدیران کل سیاسی و فرمانداران کل کشور گفت: «چند ماهی جلسات ستاد مبارزه با فساد به دلایلی تشکیل نشد، ولی از اوایل سال آینده فعال میشود. ما باید در سال آینده تلاش جدیتری کنیم.» اما تلاش جدیتر جهانگیری با افول وی در دولت به گل نشست و دعوای جناحی او با اعضای حزب اعتدال و توسعهی دولت نیز نتوانست وی را به جایگاه انتخاباتیاش برگرداند.
کیهان خامنهای در یادداشت روز امروز خود، دولت روحانی را دستخوش تسویه حساب دو حزب ائتلافی در درون خود توصیف کرد که تصویر بیثباتی از نظام را در دنیای بیرون منعکس میکند. کیهان با بیان این که دولت روحانی دچار نابسامانی ستادی (و به هم ریختگی چهار وزارتخانه اقتصادی) است، می افزاید: «معیشت مردم و آینده و پیشرفت کشور چرا باید گروگان دعوا و تسویه حساب میان دو حزب دولتی کارگزاران «(طیف کرباسچی- جهانگیری- زنگنه) و «اعتدال و توسعه (تیم نوبخت، واعظی، ترکان و بانک) باشد؟».
روزنامة جوان وابسته به سپاه پاسداران هم طی مقالهیی با عنوان «وصله پینه کابینه با وزیری که میخواهد نباشد!» نوشت:
«شریعتمداری در یک تصمیم هماهنگ استعفا داد تا مدیریت ناکارآمد او گرفتار استیضاح نشود و با معرفی به عنوان گزینه پیشنهادی به وزارت کار برود و در واقع هزینه برکناری دوست رئیسجمهور به گردن مجلس بیفتد. محمد شریعتمداری گرچه گفته است دیگر هیچ مسئولیتی را نخواهد پذیرفت و «میخواهد نباشد»، اما برخی شواهد حاکی از آن است که لابی گستردهای در مجلس و رسانهها در جریان است تا او به وزارت «کار» گمارده شود. هرچند نمایندگان خانه ملت چندان به این وصلهپینه روی خوش نشان ندادهاند».
محمدنبی حبیبی سردمدار باند مؤتلفه نیز طی اظهاراتی که در رسالت امروز به چاز رسیده با اشاره به ازهمگسیختگی دولت وصلهپینة روحانی گفت: «کارگزاران و اصلاحطلبان و حزب اعتدال و توسعه دور هم جمع شدند و چینش دولت یازدهم و دوازدهم را سامان دادند، ماه عسل آنها تمام شده و اختلافات آنها در پس بیانیهها و سخنرانیها بیرون آمده است.
سردمدار باند فاشیستی موتلفه با بیان اینکه مدتی است برخی از اصلاحطلبان همصدا با (مجاهدین) از واژه فروپاشی اجتماعی سخن میگویند، افزود: «آنها حالا واژه «فروپاشی» را رها کردند و روی واژه «بحران» متمرکز شدند.وی افزود: به عبارتی کار آنها پمپاژ ناامیدی در جامعه و تلقین همین واژگان دشمن پسند، بعلاوه واژه «بن بست»! شده و سعی دارند ناکارآمدی خودشان را به ناکارآمدی نظام نسبت دهند».
گفتگوی سیاسی
در این گزارش که دیدیم، به همریختگی و ازهمگسیختگی دولت روحانی، بارزتر از آن است که حتی باند روحانی و مهرهها و رسانههای همسو با او هم بتوانند آن را انکار کنند. اما آیا این همة ماجراست؟ تحت چه عوامل و شرایطی وضعیت به اینجا رسیده و به چه سمت و سویی دارد پیش میرود؟ اینها سؤالاتی است که امروز در گفتگو با خسرو شکراللهی تلاش میکنیم مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
س: معنی حرفهای جهانگیری و معنی این وضعیتی که البته فقط گوشههایی از اون رو در این گزارش دیدیم، چیه؟
س: دولت روحانی، دولت وصله پینهیی بوده یا هر چه که بوده، الان ۵سال است که بر سر کار است، چرا الان شاهد چنین وضعیتی هستیم؟
س: الان که روحانی به هر حال 4وزیر جدید برای وزارتخانههایی که بیشتر اقتصادی محسوب میشوند معرفی کرده، اگر اینها توسط مجلس تایید شوند، آیا این باعث نمیشود که بحرانها تخفیف پیدا کند و گشایشی در این وضعیت ایجاد شود.