تاسیس کانال ویژه مالی ایران و اروپا

تاسیس کانال ویژه مالی ایران و اروپا

گزارش و گفتگو با رضا هفت برادران

موضوع برنامه اعلام و ثبت رسمی سازوکار ویژه اروپا برای تبادلات تجاری با رژیم است. جرمی هانت، هایکو ماس و ژان لودریان، وزیران خارجه انگلستان، آلمان و فرانسه در پایان نشست وزیران خارجه کشورهای اروپایی در بخارست پایتخت رومانی، روز پنجشنبه ۱۱ بهمن از ثبت رسمی سازوکار ویژه مالی برای تجارت با ایران تحت نام «اینس‌تکس» (ابزار حمایت از مبادلات تجاری) خبر دادند ولی آغاز فعالیت آن را منوط به انجام «کارهای بیشتر» کردند.

در بیانیه این وزیران با تاکید بر حفظ برجام، تاکید شده که بهره‌مند شدن (رژیم) تهران از مزایای این توافق منوط به اجرای کامل تعهدات هسته‌ایش در چارچوب برجام، از جمله همکاری کامل و دقیق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، است. تأسیس این شرکت در رژیم هم با واکنشهای مختلفی همراه بود:

خبر و نظر


رسانه‌های خبری گزارش دادند که کانال ویژه مالی (SPV) روز گذشته با نام رسمی اینس تکس «INSTEX» (ابزار پشتیبان مبادلات تجاری) در حاشیة اجلاس وزیران خارجة کشورهای اتحادیة اروپا در رومانی اعلام شد. این کانال ویژه در فرانسه ثبت شده و یک بانکدار آلمانی به نام «پر فیشر» ریاست آن را بر عهده دارد. تلویزیون رژیم با لحنی نومیدانه و گلایه‌آمیز خبر اعلام و ثبت سازوکار اروپا را که اکنون نام جدیدی هم پیدا کرده، پخش کرد.

«تأسیس رسمی کانال ویژة مالی ایران و اروپا پس از ماهها تعلل اروپاییها امروز در حاشیة اجلاس وزرای خارجه اتحادیة اروپا در رومانی اعلام شد. نام این کانال مالی ابزار حمایت از مبادلات تجاری اعلام شده و قرار است یک بانکدار آلمانی هدایت آن را به عهده گیرد. دی سایت آلمان نوشت:‌ مؤثر بودن ساز و کار مالی در هاله‌یی از ابهام است. زیرا این سازو کار مالی نمی‌تواند از شرکتهای اروپایی در مقابل تحریمهای آمریکا حفاظت کند».

خبرگزاری آلمان نیز طی گزارشی دربارة "سازوکار ویژه مالی" خاطرنشان کرد: «مهم‌ترین مانع این نهاد مالی ویژه آن است که این نهاد نمی‌تواند مانع از تحریم‌ و مجازات شرکت‌های اروپایی از سوی آمریکا گردد. بنابراین این نهاد مالی تنها در مورد آن دسته از شرکت‌هایی عمل می‌کند که هیچگونه فعالیت اقتصادی با شرکت‌های آمریکایی ندارند».

ظریف وزیر خارجة رژیم طی پیامی در حساب توئیتر خود از ثبت رسمی کانال تجارت اتحادیه اروپا با رژیم استقبال کرد و آن را گامی بسیار پرتاخیر در اجرای تعهدات می ۲۰۱۸ اعضای اروپایی برجام، برای حفظ برجام» توصیف نمود. ظریف در ادامه نسبت به تعامل سازنده با اروپا اظهار آمادگی کرد.» سخنگوی وزارت خارجه رژیم نیز از این رویداد، به عنوان نخستین گام اتحادیه اروپا، استقبال کرد و خواهان اجرایی شدن کامل تمامی تعهدات اتحادیه اروپا در کوتاه ترین زمان ممکن شد.

بهرام قاسمی ابراز تأسف کرد که «تاکنون نتیجه ملموس و اقدام عملی در راستای انتفاع ایران را شاهد نبوده ایم. اقدام اتحادیه اروپا در تاسیس سازوکار ویژه مالی بسیار دیر صورت گرفت و لازم است سه کشور و اتحادیه اروپایی اطمینان حاصل نمایند که این اقدام بخشی از تحریم های غیرقانونی آمریکا را جبران کند».

عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه در واکنش به این گزارش‌ها ضمن ابراز نارضایتی از این که گفته شده این ساز و کار تنها شامل کالاهای غیرتحریمی (غذا و دارو) می‌باشد، اظهار امیدواری کرد که به آن نقطه برسیم که این سازوکار کالاهای تحریمی را هم در بربگیرد. اما واکنش مهره‌ها و رسانه‌های باند خامنه‌ای نسبت به این اقدام منفی و توأم با خشم و ناامیدی بود.

خبرگزاری مهر آخوندی طی گزارشی نوشت: «این کانال قرار بود در پایان سال میلادی گذشته به ثبت و بهره برداری برسد که مشکلات فنی و بحث میزبانی از آن علت تأخیر در ثبت و عملیاتی شدن آن عنوان شد. اما آخرین خلف وعده اروپایی ها در خصوص ثبت و راه اندازی این کانال نشان از واقعیت دیگری دارد.

در حالیکه «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان از قریب‌الوقوع بودن راه‌اندازی این مکانیسم مالی و تداوم مشورت‌ها پیرامون آن سخن می‌گفت؛ برخی رسانه‌ها علت خلف وعده اروپایی‌ها و تاخیر در نهایی کردن این سازوکار ویژه را اختلاف نظر درباره یکی از ۱۰ بند آن که به بحران یمن مربوط است، عنوان کرده‌اند.

این رسانة حکومتی می‌افزاید: « طی ماه‌های اخیر اروپایی‌ها نیز نشانه‌هایی از همداستانی با آمریکا بروز می‌دهند که از آن جمله می‌توان به اتهام جاسوسی ایران از ارتش آلمان و بیانیه «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه مبنی بر اعمال تحریم درصورت عدم حصول توافق در مورد فعالیت‌های موشکی ایران اشاره کرد».

خبرگزاری مهر آخوندی خاطرنشان می‌کند: «اروپا در عین حال که سعی می کند خود را متعهد به برجام نشان دهد ولی با طرح مکرر موضوع موشکی ایران، مسائل منطقه ای و اتهامات حمایت از تروریسم توسط ایران همچنان همراهی و همسویی با ایالات متحده امریکا دارد».

از سوی دیگر خبرگزاری حکومتی ایسنا وابسته به باند روحانی هم به نقل از خبرگزاری رویترز، نوشت: یک سخنگوی سفارت آمریکا در برلین روز پنجشنبه اعلام کرد انتظار نمی‌رود که این ساز و کار بر تلاش‌های آمریکا برای اعمال فشار حداکثری بر تهران تأثیر بگذارد.

وی افزود: همانطور که رئیس جمهور مشخص کرده است نهادهایی که در فعالیت‌های تحت تحریم با ایران مشارکت دارند با خطر اقدامات تنبیهی سخت مواجهند که شامل قطع دسترسی آن‌ها به نظام مالی آمریکا و امکان تجارت با آمریکا یا شرکت‌های آمریکایی می‌شود.

گفتگوی سیاسی


در این گزارش که دیدیم، سرانجام بعد از ۸ماه انتظار و چندین بار به تعویق افتادن، روز گذشته سرانجام سازوکار ویژه اروپا با رژیم با نام رسمی اینس تکس «INSTEX» (ابزار پشتیبان مبادلات تجاری) به ثبت رسید. در این مورد سؤالات و ابهامات زیادی مطرحه؛ از جمله این که این ساز و کار از کی و مشروط به شروطی اجرایی می‌شود؟ و چه گشایش‌هایی برای رژیم ایجاد می‌کند و متقابلاً چه تعهداتی به عهدة رژیم می‌گذارد؟

آیا این ساز و کار تأثیر جدی بر تحریمهای اعلام شده توسط آمریکا دارد؟ رویکرد آمریکا در قبال آن چیست و متقابلاً واکنشها و رویکرد رژیم در مورد آن از چه قرار است. اینها سؤالاتی است که در گفتگوی امروز با رضا هفت‌برادران مورد بحث قرار می‌دهیم

س: این بستة جدید یا ابزار حمایت از مبادلات تجاری اتحادیة اروپا با رژیم که با عنوان اختصاری اینستکس از آن نام برده می‌شه چیه؟


ج: در گزارشی که پخش شد این بسته جدید به نقل از وزرای خارجه سه کشور اروپایی معرفی شد. به طور خلاصه فکر می کنم تعریف نیویورک تایمز از این بسته تعریف جامعی است که نوشته: «اینستکس در اساس اجازه تبادل پایاپای کالا بین شرکت‌های ایرانی و خارجی را بدون تبادلات مستقیم مالی و بدون استفاده از دلار می‌دهد».

خبرگزاری مهر آخوندی هم با بیان اینکه این شرکت «ابزار تبادلات تجاری» با رژیم خواهد بود نوشته: «اروپا برای اینکه نشان بدهد به تعهدات خود در برجام متعهد است کانال را فعلا «ثبت»کرده تا راه اندازی آن در آینده اتفاق افتد. موضوعی که باید منتظر ماند و دید». بقیه نکاتی که در مورد خود این شرکت یا کنسرسیوم انیستکس گفته شده، این است که مقرش در فرانسه است و رئیسش یک بانکدار آلمانی است.

س: برخی خبرگزاری های خارجی و برخی منابع خبری در رزیم گفته اند قراربود این بسة اروپایی در دور زدن تحریمها به رژیم کمک کنه، مثلا خبرگزاری اسپوتنیک نوشته: «فرانسه آماده پذیرش مکانیزم پرداخت از ایران و دور زدن تحریم های آمریکا». یا رویتر نوشته بود اینستکس برای دور زدن تحریمها». این بسته چقدر از این خواسته رژیم را یعنی دور زدن تحریم‌ها را تامین می کنه؟


ج: در بیانیه سه وزیر خارجه فرانسه، آلمان و انگلستان تاکید شده « تمرکز سازوکار ویژه مالی موسوم به اینس‌تکس عمدتاٌ روی موارد باصطلاح انساندوستانه می‌باشد؛ که شامل دارو، تجهیرات پزشکی و مواد غذایی است که برای برای مردم ایران بسیار حیاتی هستند». آنهم به صورت پایاپای. در حالی که خواستة رژیم آزادی فروش نفت، و آزادی گردش مالی حاصل از فروش نفتش و آزادی کشتیرانی رژیم بوده. که می بینید در این بسته خبری از این چیزها نیست. رادیو بین‌المللی فرانسه گفت: با توجه به این که اروپاییان دیگر تقریباٌ هیچ نفتی از ایران نمی‌خرند، گشایش این کانال جدیدی بیشتر به درد شرکتهای کوچک خواهد خورد.

تحویل مواد غذایی و هم‌چنین دارو و هر آن‌چه مربوط به کمکهای انسانی است یا نیویورک تایمز خبر داد: «وزارتخارجه آمریکا بیانیه‌ای صادر کرد و گفت که گزارشات در مورد اینستکس را دنبال می‌کند اما انتظار نداری که این مکانیزم تأثیری روی “کارزار فشار” واشنگتن بر رژیم ایران داشته باشد». خود تلویزیون رژیم در گزارشی به نقل از خبرگزاری آلمان گفت: «مهم‌ترین مانع این نهاد مالی ویژه آن است که این نهاد نمی‌تواند مانع از تحریم‌ و مجازات شرکت‌های اروپایی از سوی آمریکا گردد».

بنابراین امکان دور زدن تحریم‌ها با اینستکس منتفی است. فعلا یک شرکتی برای مبادلات پایاپای با شرکتهای کوچک غربی به ثبت رسیده و مکانیزم وگردش کارش هم هنوز معلوم نیست. تازه همین شرکت اسمی را هم با شرط و شروطی برای رژیم راه انداخته اند.

س: شما گفتید برای اجرایی شدن همین سازوکار جدید شروطی گذاشته اند این شروط چیه؟


ج: اولین شرط در بیانیه وزیران خارجه سه کشور به آن اشاره شده که در آن نوشته شده: « سازوکار ویژه مالی اروپا، منطبق با بالاترین معیارهای بین‌المللی در زمینه مبارزه با پولشویی، مبارزه با تأمین مالی تروریسم (CFT) و تبعیت از تحریمهای اتحادیه اروپا و سازمان ملل خواهد بود». شرط بعدی در اظهارات موگرینی مشخص شد که گفت: «تا وقتی رژیم به تعهدات برجامی اش پایبند باشد این سازوکار برقرار خواهد بود».

برخی مفاد آن را از لابلای خبرها می‌توان دریافت. مثلا خبرگزاری مهر آخوندی نوشته « علت خلف وعده اروپایی‌ها و تاخیر در نهایی کردن این سازوکار ویژه را اختلاف نظر درباره یکی از ۱۰ بند آن که به بحران یمن مربوط است، عنوان کرده‌اند».
که معلوم می‌شه مذاکرات پنهانی رژیم با اروپاییها شامل دخالتهای رژیم در امور منطقه و مشخصا یمن است.

جالبه که این خبرگزاری تلویحا مطرح کرده که موضوعات دیگری هم در کار است از جمله نوشته: « اگرچه اروپایی ها عنوان می کنند هر مسأله با ایران اعم از موضوع موشکی، تروریسم و مسائل منطقه ای سر جای خودش مورد مذاکره مجزا قرار گیرد و با برجام پیوند نخورد ولی موضع گیری مقامات فرانسوی، آلمانی و انگلیسی در خصوص موضوع موشکی ایران، اتهامات تروریستی در اروپا و نقش ایران در مسائل منطقه ای واقعیت دیگری را نشان می دهد».

س: واکنش‌های رژیم به این بسته و به این شروط چی بود؟


ج: برخی واکنشهای رژیم در گزارش شما بهش اشاره شده بود. کلا در باند روحانی از این بسته جدید اروپا استقبال شده با تاکید بر اینکه این گامی دیر هنگام بوده و ابراز امیدواری که هر چه زودتر هم مکانیزمهای اجراییش مشخص بشه. چون هنوز هیچ چیزش معلوم نیست، رژیم در واکنشهای رسمی اش واکنش صریحی نسبت به شروط اعلام شده نداشته. ولی ظریف گفته رژیم آماده «تعامل سازنده» با اتحادیه اروپا است.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه هم در یک تناقض گویی هم از این بسته استقبال کرد و هم ابراز تاسف کرد که «تاکنون نتیجه ملموس و اقدام عملی در راستای منافع ایران را شاهد » نبوده. در باند دلواپسان هم واکنشها منفی است. بارزترین نمونه ها را تلویزیون رژیم و خبرگزاری سپاه پاسداران داشتند. تلویزیون رژیم با اشاره یه اینکه قرار است جزییات این سازو کار در آینده تعیین تکلیف شود گفت: «حالا باید دید بعد از گذشت ۸ماه از طرح کانال مالی آیا اروپایی ها انتظارات را بابت تعهدات برجامیشان براورده می کنند یانه».

س: رژیم بالاخره در مقابل این شرط و شروط چه کار خواهد کرد؟


ج: ظریف گفته ما «تعامل سازنده» می کنیم. خبرگزاری حکومتی ایلنا به نقل از سفیر سابق ایتالیا در تهران خبر از گفتگوهای دیگری داده و نوشته: «گفت و گوی اتحادیه اروپا با ایران در باره منطقه نمی توانست با همان فرمت برجام باشد ... فرمت جدید این گفت وگوها را امکان پذیر کرد». در هر حال رژیم باید شروط خواسته شده اتحادیه اروپا در مورد قوانین پولشویی را که در بیانیه رسمی اومده تعیین تکلیف کنه .

چون که اجرای این بسته مشروط به تصویب آونهاست. رژیم در این مورد هر تصمیمی بگیره براش هزینه سنگین خواهد داشت. چه شروط را بپذیزد و چه رد کند. در هر دوصورت رژیم ضعیف تر از گذشته خواهد شد.

ناامیدی فزاینده از بسته اروپایی

روحانی و آویختن ناگزیر به جنازهٔ برجام
لطفا به اشتراک بگذارید: