بیانیه ۱۲ ماده‌یی اروپا واکنشها و پیامدها

بیانیه ۱۲ ماده‌یی اروپا واکنشها و پیامدها

گزارش و گفتگو با میثم ناهید

در برنامة تیک تاک امروز، می‌پردازیم به بیانیة جمعبندی اتحادیة اروپا در مورد رژیم ایران و واکنش و موضعگیری رژیم در قبال این بیانیه؛ همون طور که لابد در خبرها شنیدید، شورای اتحادیه اروپا روز گذشته دوشنبه ۱۵بهمن طی بیانیه‌یی ضمن دفاع از برجام، برنامه موشکی، اقدامات تروریستی و نقض حقوق‌بشر در ایران را محکوم کرد. متقابلاً وزارت خارجه رژیم هم به سرعت و به طور شتابزده‌یی نسبت به این بیانیه واکنش نشون داد و موضعگیری کرد. این کنش و واکنش موضوع گزارشی است که اکنون توجهتون رو به اون جلب می‌کنم:

خبر و نظر


روز گذشته تحادیه اروپا، بیانیه موسوم به «جمع‌بندی» خود را درباره ایران منتشر کرد. در این بیانیه که در سایت شورای اروپا منعکس شده، کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواستار توقف برنامه‌ موشک‌های بالستیک رژیم ایران شدند.
در این بیانیه همچنین از دخالتهای نظامی رژیم و ادامه حضور نیروهای آن در سوریه ابراز نگرانی جدی شده است.

در سایر بندهای این بیانیه آمده است: در رابطه با یمن اتحادیه اروپا از همه طرفها در منطقه از جمله (رژیم) ایران می خواهد تا از اجرایی شدن قطعنامه ۲۴۵۱شورای امنیت حمایت کنند... این شورا (شورای وزیران اروپا) نسبت به فعالیت موشک بالستیک ایران عمیقا نگران است بخصوص پرتاب موشکهایی که مغایر قطعنامه ۲۲۳۱شورای امنیت است...». در این بیانیه همچنین به اقدامات تروریستی رژیم در اروپا اشاره شده و گفته است: «این شورا از فعالیتهای خصمانه ایران در خاک کشورهای عضو عمیقا نگران است و در این رابطه دو شخص و یک نهاد را لیست گذاری کرده است...

این بیانیه همچنین به موضوع نقض حقوق بشر نیز پرداخته و در آن گفته شده است: «این شورا بطور جدی نگران وضعیت حقوق بشر در ایران است و (رژیم) ایران کماکان به دفعات مکرر به استفاده از مجازات اعدام ادامه داده است... وزارت خارجه رژیم نسبت به بیانیه شورای وزیران اروپا سراسیمه واکنش نشان داد. در بیانیة وزارت خارجة رژیم که امروز از تلویزیون رژیم پخش شد، هم از این بیانیة ۱۲ماده‌یی ظاهراً استقبال شده و هم از تعدادی از بندهای آن ابراز ناراحتی شده است.

وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه اخیر اتحادیه اروپا درباره سازوکار ویژة تجاری با ایران تاکید کرد: مرتبط کردن اجرای این سازوکار که از تعهدات ذاتی سازوکار برجامی است با الزامات نهادهایی چون FATF غیر قابل قبول است. وزارت خارجه ضمن استقبال از نکات مثبت بیانیه اتحادیه اروپا می‌افزاید: انتظار طبیعی و واقع گرایانه آن است که سازوکار مالی سریعتر اجرا شود و جنبه‌های دیگر تجارت میان ایران و کشورهای اروپایی را پوشش دهد.

در این بیانیه گفته شده جنبه های اقتصادی برجام و انتفاع ایران از آن اهمیت بسزایی دارد و چگونگی اجرای تعهدات طرف های اروپایی برجام می تواند ملاک و محکی تعیین کننده و اساسی در تنظیم مناسبات آتی ایران باشد. وزارت خارجه تاکید کرد فعالیت های دفاعی ایران صرفا دفاعی، بازدارنده و بومی است و این موضوع هرگز در دستور کار مذاکره ما با دیگر کشورها نبوده و نخواهد بود. اعتقاد راسخ داریم طرح این گونه موضوعات در شرایط فعلی منطقه ای و تهدیدات آشکار علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی سازنده نیست».

اما تلویزیون رژیم به موارد وحشتزدگی وزارت خارجه از بیانیة اتحادیة اروپا اشاره نکرد. در بیانیة وزارت خارجه رژیم از جمله به تروریسم رژیم در اروپا که در بیانیة اتحادیة اروپا مورد تصریح قرار گرفته بود اشاره شده و آن را در راستای اهداف مجاهدین توصیف کرده و در آن آمده است:‌ « ایراد چنین اتهامات واهی و بی اساس و ابراز نگرانی اروپایی ها در شرایطی که گروههای تروریستی... در اروپا آزادانه فعالیت می کنند، نه تنها در شرایط کنونی سازنده نیست بلکه در راستای اهداف معاندینی است که خواهان تیرگی روابط ایران با اروپا هستند».

اما شدت ناراحتی رژیم از مواضع کشورهای اتحادیة اروپا را بایستی در اظهارات وحشت آلود آخوند آملی لاریجانی سردژخیم قضاییه خامنه‌ای دید. آخوند لاریجانی که به نظر می‌رسد از قبل در جریان مفاد بیانیه اروپا قرار گرفته بود. گفت:
آملی لاریجانی: اروپاییها بعد از ۹ماه که دائماً در حال معطل کردن و مماطله بودن حالا بعد از ۹ ماه آمدند یک ساز و کار مالی درست کردند اینستکس که می‌خواهند این طوری به یک نحوه و یک ظرفیت بسیار محدودی مسأله تراوت مالی [از گوینده است] او نهم نه عین مال جمهوری اسلامی را عین پولش را بلکه غذا و دارو و اینها به جمهوری اسلامی بدهند.

آمریکاییها با اون شیطنت شون و رذالت شون از برجامی که دو سال پایش ایستاده بودند بیرون رفتند حالا اروپاییهای مدعی برجام که بنا بود فوائد برجام را برای جمهوری اسلامی اینها را محقق بکنند تبدیل شد به یک ساز و کار مالی محدود اینستکس و او نهم دو تا شرط عجیب و غریب به حسب گزارشات متن را ندیدم دو تا شرط عجیب و غریب که یکی بحث اف.ای.تی.اف را باید جمهوری اسلامی بپذیره بعد در بحث موشکی وارد مذاکره بشه.

این شرط و شروطهای تحقیر‌آمیز را به هیچوجه جمهوری اسلامی نه میپذیرد و نه باید هم بپذیره؛ دولتمردان ما باید توجه داشته باشند بنا نیست به بهای باز کردن یک آبراه کوچک هر آنچه را که آنها بخواهند تن به خواسته‌هایشان بدهیم اونها موظف بودند تحریمها را بردارند از جمهوری اسلامی خب این دروغی که از اول گفتند و عهد خلافی که بستند و نقض کردند».

گفتگوی سیاسی

بیانیه شورای اروپا و همین طور واکنش وزارت خارجة رژیم و موضعگیری ضمنی رئیس قوة قضاییه رژیم در قبال مواضع اروپا را دیدیم. با این گزارش سؤالاتی مطرح می‌شه، از جمله این که: مضمون واقعی این بیانیه و مضمون موضعگیری وزارت خارجه رژیم چیه؟

معنی این که این بیانیه یک طرفه از جانب اتحادیة اروپا صادر شده و نه یک بیانیه مشترک چیه؟ و بالاخره رژیم در قبال این بیانیه و مواضع کشورهای اروپایی چه کار می‌خواد بکنه؟ اینها از جمله سوالاتی است که در گفتگوی امروز با میثم ناهید امیداواریم بتونیم به اونها جواب بدیم.

س: مضمون بیانیه اروپا چیست؟


ج: بندهای اول دفاع از برجام هست که البته بیشتر جنبه تعارف دارد. اینکه از خروج آمریکا از برجام ابراز ناخرسندی کردند، و گفتند که اروپا خواهان حفظ برجامه. بهرحال تکرار همون مواضع قبلی اروپا در رابطه با برجام. اما پس از این تعارفات اولیه، روی ۴موضوع جدی که برای رژیم به شدت چالش‌برانگیزه، انگشت گذاشتن:
موشکی
دخالت منطقه‌ای
تروریسم (البته بدون اسم بردن و با این بیان که حملات در اروپا را محکوم می‌کنیم)
حقوق بشر (مشخصا اشاره به جنایت اعدام و تبعیض علیه زنان و اقلیتها)

س: اما بهرحال شما هم گفتید که ۲ بند اول در جهت همکاری با رژیم و دفاع از برجام است!


ج: بله طبیعیه. چون در چارچوب کلی سیاست اروپاست. چرا؟ چون سیاست اروپا حفظ برجامه. به‌خاطر اینکه امکان دستررسی به بازار ایران رو به اروپا میده و منافع اقتصادی براشون داره. اما نکته مهم چیه؟ نکته مهم الزاماتی هست که اروپا برای همین حفظ برجام، روی میز رژیم گذاشته. بهرحال صحنه سیاسی کنونی و تعادل‌قوای حاکم، با خروج آمریکا از برجام به شدت به ضرر حامیان برجامه.

در این میان هم اروپا با دو طرف روبرو هست. یکی رژیم و یکی آمریکا. حرف آمریکا اینه مذاکره و امضای توافق با رژیم به شرط آمدنش پای میز ۱۲ شرطی که پومپئو اعلام کرد. حالا اروپا به رژیم میگه تو دست‌کم ۳مورد اصلی این موارد رو اجرا کن، (موشکی-منطقه‌ای-تروریسم) تا دست من در برابر آمریکا برای حفظ برجام پر باشه. البته اروپا به خاطر فشار افکار عمومی (که خیلی در این کشورها به ویژه در رابطه با انتخابات مهمه) موضوع حقوق‌بشر رو هم روی میز رژیم گذاشته. یعنی علاوه بر ۳شرط اساسی از ۱۲شرط آمریکا، خود اروپا هم یک محور بسیار جدی روی میز رژیم گذاشته...

س: خب رژیم چطور به این بیانه تن داده؟


ج: اصلا این بیانیه مشترک نیست! بلکه اروپا یک طرفه اون رو صادر کرده. وقتی یکطرفه صادر میشه یعنی برای رژیم شرط گذاشته. در مقابل اون ۴شرط هم، ماده‌ای که اروپا به رژیم داده اینس تکس هست.

س: با توجه به اینکه اگر بهرحال از بالا نگاه کنیم، اروپا این بیانیه رو از موضع حفظ برجام داده، یعنی همون خواسته‌ای هم که رژیم داره، پس چرا وزارت خارجه رژیم مخالفت کرده؟


ج: نه وزارت خارجه رژیم ابراز مخالفت نکرده! آه و ناله و ابراز نارضایتی کرده. فرق هست بین این دو موضع. ابراز مخالفت به نوعی پاسخ دادن از موضع بالاست. اما ابراز نارضایتی، مخالفتی از موضع ضعف هست. البته با توجه به وضعیت رژیم و تعادل‌قوای کنونی، این موضع ضعف رژیم عجیب نیست. چون کسی که ابراز مخالفت می‌کنه، یعنی از موضع بالا، پشتش به چیزی گرمه. به اینکه می‌تونه در برابر طرف مقابل برگی رو کنه تا امتیازی هم از اون بگیره و چه بسا تعادل رو به ثبات برسونه.

اما رژیم چی داره؟ چه برگی داره در برابر اروپا بازی کنه؟ تا مدتی پیش تنها حرفی که می‌زد این بود که اگه اروپا به تعهدات خودش عمل نکنه، ما از برجام خارج می‌شیم. اروپاییها هم به روشنی بهش گفتن تو هستی که به برجام نیاز داری. حتی یادم هست یکبار وزیر خارجه فرانسه به تهران رفته بود، همزمان نیروهای فرانسوی در مانوری در خلیج فارس شرکت کردند که کلیت مانور علیه رژیم بود. داد و فریاد باندهای رژیم بلند شده بود. بعد از وزیر خارجه فرانسه پرسیدن شما نگران نیستید این مانور تهدیدی برای برجام باشه و ایران از برجام خارج بشه؟

وزیر خارجه فرانسه هم گفت: نگران نباشید، اونها به شدت به برجام نیاز دارن! همین یک طرفه صادر کردن این بیانیه از طرف اروپا هم مهر تاییدی بر شدت ضعف رژیم در تعادل‌قوا داره. یعنی در موضوعی که اصل داستان رژیمه، اصلا طرف حساب هم قرارش ندادن و تنها بهش ابلاغ کردن و شرط گذاشتن. منظور اینه که چون رژیم هیچ برگی برای بازی نداره، نمی‌تونه هم ابراز مخالفت کنه. برای همین تنها با آه و ناله ابراز نارضایتی می‌‌کنه.

س: : اما به رغم همه اینها، وزارت خارجه رژیم گفته استقبال می‌کنیم. پس در مجموع بیانیه اروپا به نفع رژیم نیست؟


ج: دادن یعنی چی؟ رژیم چیزی میخواد که گره‌گشای دست کم بخشی از بحرانهاش باشه. اما به عبارات خود رسانه‌ها و کارگزاران رژیم در رابطه با اینس‌تکس نگاه کنید: «کوه اروپا موش زایید»،‌ «نفت در برابر غذا»،‌ «تحریم نقد-قرارداد نسیه» و...
خود آملی لاریجانی هم که از اینس‌تکس با عنوان «تحقیر آمیز» یاد کرد. وانگهی، مگه اصلا اینس‌تکس برای رژیم ماده هست؟

اروپا که برای اجرایی شدن اون شرط گذاشته. پیوستن به FATF و کوتاه آمدن از تروریسم و موشکی و دخالت منطقه‌ای. خب اگه رژیم می‌تونست از این موارد کوتاه بیاد اصلا چه نیازی به اینس‌تکس؟! همون اول در برابر شروط آمریکا کوتاه میامد که آمریکا هم از برجام خارج نشه و تحریم نکنه که اصلا نیازی به این بازیها باشه! اما رژیم می‌دونه اگه از این موارد کوتاه بیاد، به قول خامنه‌ای سوار سرسرة‌ کوتاه آمدنهایی شده که به سرعت مجبوره از ولایت‌فقیه و کل نظام هم کوتاه بیاد!

به ویژه اینکه اروپا اینبار محور حقوق‌بشر رو هم اضافه کرده. محوری که به روشنی در ۱۲ماده پومپئو نبود. این رو هم در نظر بگیرین که اروپا با این ۴محور، در حقیقت خواسته‌های خودش رو با خواسته‌ها و شروط آمریکا منطبق کرده.
حتی این موارد با اهداف کنفرانس ورشو هم همخوانه. این هم نشون میده که چطور اروپا که تنها امید برای رژیم بود که بلکه روزنه‌ای و آب‌باریکه‌ای برای تنفس رژیم باز کنه، هرچه بیشتر به طرف مقابل رژیم نزدیک میشه و این وسط حلقه محاصره و انزوا هرچه بیشتر بر گردن رژیم تنگ‌تر میشه.

موضع آلمان در مورد ایران و تحلیل رویتر از بیانیه ساز و کار اروپا

مفهوم بیانیهٔ ۱۲ماده‌ای اروپا
لطفا به اشتراک بگذارید: