ورود آژانس، تشدید بحران – قیام ایران
واکنش ها به عبور از حد مجاز غنی‌سازی
گزارش و گفتگو با میثم ناهید
خبر و نظر:
تلویزیون رژیم شب گذشته بار دیگر از زبان کمالوندی سخنگوی آژانس اعلام کرد که رژیم از سطح غنی سازی ۳.۶۷ درصد عبور کرده است. « سخنگوی سازمان انرژی اتمی اعلام کرد که سطح غنی‌سازی در کشور از ۳.۶۷ درصد عبورکرده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در جریان این اقدام قرار گرفته. عبور از سطح ۳.۶۷ جزو گام دوم کاهش تدریجی تعهدات برجامی بود».
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی با انتشار گزارشی غنی سازی فراتر از ٣.۶٧ درصدی را در ایران تایید کرد و اعلام کرد که برابر اعلام اپراتور کارخانه غنی سازی سوخت، این غنا ۴.۵ درصد می باشد. سایت حکومتی انتخاب که این خبر را منتشر کرده،
می‌افزاید: کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده نمایندة نزد سازمان های بین المللی در وین، اعلام کرد که براساس این گزارش، آژانس اذعان داشته که اطلاعات طراحی جدید این کارخانه را نیز روز گذشته از رژیم دریافت کرده است. پیش از این سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم از افزایش سطح غنی‌سازی به حدود ۴.۵ درصد خبر داده بود.
«بهروز کمالوندی» با اشاره به اینکه سطح غنی‌سازی کنونی پاسخگوی نیاز تولید سوخت راکتورهای قدرت در کشور است، اظهار داشت: برای تولید سوخت نیروگاه‌های قدرت از غناهای مختلف تا حداکثر پنج درصد و پایین‌تر از آن استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: میزان دقیق غنای سوخت باید توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شود که آنها بعد از آنالیز نمونه‌های برداشته شده، آن را اعلام خواهند کرد.
اعلام رژیم مبنی بر عبور از حدمجاز غنی‌سازی، واکنشها و تحلیلهای مختلفی در پی داشت.
جک کین ژنرال ۴ستارة بازنشسته آمریکایی و تحلیلگر نظامی هشدار داد، سران (رژیم) ایران با پیگیری تسلیحات هسته ای، این ریسک را میکنند که ”به رژیم شان پایان دهند “. ژنرال کین ابراز داشت که حرکت در لبه پرتگاه توسط تهران برای این طراحی شده است که به زور امتیازاتی از امضا کنندگان اروپایی برجام شامل انگلیس، فرانسه و آلمان- که هنوز به توافقنامه متعهد هستند، بگیرد.
وی با بیان این که دیپلماتهای آمریکا با همتایان اروپایی خود کار خواهند کرد تا با فشار (رژیم) ایران مقابله کنند؛ گفت این بسیار مهم است که اروپاییها ”در اینجا به باجگیری هسته ای (رژیم) ایران تن ندهند.“ وی توضیح داد، ”علائم اولیه حاکی از این است که اروپاییها به نظر می آید درست همین کار را میکنند – یعنی مقابله میکنند، و این خبر خوبی است. ما مطمئنا طی یک یا دو دور موضع آنها را خواهیم فهمید.“
کین گفت که به رغم ماهها تنش که در نقطه ای به نظر می آمد نزدیک به جنگ باشد، اقدام نظامی یک تهدید فوری نیست. «اما ما به آنها هشدارهای قاطع در این رابطه خواهیم داد.“ کین افزود ترامپ هم اکنون ”تهاجم استراتژیک خود را با کارزار فشار حداکثری“ تحریمهای اقتصادی حفظ میکند. وی اظهار کرد که این رویکرد ”در حال فلج کردن (رژیم) ایران“ است، آنها هرگز در هیچ زمانی با چنین فشاری مواجه نبودند.
استیصال
این استیصال افزایش خیلی علنی تولید اورانیوم غنی شده توسط تهران را توضیح میدهد. کین گفت، ”آنها اینجا شیوه دیگری دارند که با شکستن این محدودیتها بازی کنند تا ببینند که آیا اروپاییان به آنها کمک خواهند کرد.“ وی افزود، ”من فکر نمیکنم که (رژیم) ایران تا زمانی که همة گزینه هایشان تمام شود به پای میز مذاکره بیایند. من همچنین فکر نمیکنم که آنها مسابقه ای برای دستیابی به سلاح هسته ای بگذارند بدلیل اینکه این کار پایان رژیمشان خواهد بود.“
از سوی دیگر، ؛ وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای رسمی که در سایت این وزارتخانه منتشر شده، تأکید کرده است؛ اوضاع پیرامون (برجام) درباره حل‌وفصل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای (رژیم) ایران نیازمند تمرکز و هماهنگی تلاشهای همه طرفین شرکت‌کننده در آن برای حفظ و پایداری این توافقنامه مهم بین‌المللی است، چرا که این توافقات برای صلح و ثبات جهانی و به‌منظور یکپارچگی رژیم عدم گسترش هسته‌ای بسیار اهمیت دارد.
در این بیانیه همچنین تأکید شده است: «اظهارات مقامات تهران درباره خودداری تدریجی از تعهدات ایران در قبال برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نباید باعث تحریک شود. در این بیانیه آمده است: «ما از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتظار داریم که اطلاعات دقیق و رسمی درباره افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران ارائه دهد. ما بر این عقیده هستیم که منبع اصلی دستیابی به اطلاعات قابل اطمینان تنها آژانس است.
گفتگوی سیاسی
از دیروز رژیم سطح غنی‌سازی رو به ۴ و نیم درصد رسوند و آژانس هم تایید کرد. اما چرا تنها ۴ و نیم درصد؟ آیا تمام کاری که رژیم قرار بود در باصطلاح گام دوم انجام بده، همین بود؟ قبلا هم در سالهای دهه ۸۰ رژیم قفل و پلمب دستگاه اتمیش رو شکسته بود و به فعالیتهای اتمیش به طور همه جانبه ادامه داد. آیا این بار هم همون رویه رو در پیش گرفته؟ برای پاسخ به این سوالها گفتگویی داریم با میثم ناهید.
س: پس از اینکه رژیم اعلام کرد از سطح ۳ و ۶۷صدم درصد مجاز برای غنی‌سازی اورانیوم عبور میکنه، دیروز مقامات رژیم اعلام کردند سطح غنی‌سازی رو به ۴ونیم درصد رسوندن و آژانس هم این رو تایید کرد. واکنشها به این اقدام رژیم چی بوده؟
ج: در سطح جهانی کشورهای اروپایی در یک موضع تقریبا هماهنگ هم اظهار نگرانی کردن و هم به رژیم هشدار دادن. حتی روسیه و چین هم ابراز نگرانی کردن. رئیس‌جمهور آمریکا که قبل از آن اعلام کرده بود «رژیم ایران دارد با آتش بازی میکند» دیروز با لحن هشداری گفت: رژیم ایران باید مراقب عواقب اقداماتش باشد.
دیشب مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا هم گفت: «پیگیری برنامه تسلیحات اتمی توسط تهران ازجمله افزایش اخیر ذخایر اورانیوم و سطح غنی سازی در نقض مستقیم تعهدات آن تحت توافق اتمی و تهدیدی بزرگ برای صلح و امنیت بین المللی است که قرار بود این توافق حافظ آن باشد». بعد هم تاکید کرد که رئیس جمهور آمریکا «صریحاً گفته است او اجازه نخواهد داد که ایران هیچ مسیری بسوی تسلیحات اتمی داشته باشد».
از دیروز هم اعلام شد ماکرون مشاور عالی خارجی خودش رو به تهران می‌فرسته تا با سران رژیم در همین رابطه ملاقات کنه. روشنه که این اقدام ارسال پیام هشدار نسبت به پیامدهای این اقدام رژیمه. کمااینکه قبل از سفر مشاور ماکرون به تهران شب گذشته ترامپ با ماکرون تلفنی صحبت کردن
سلاح اتمی
و در بیانه سخنگوی کاخ سفید در رابطه با این تماس آمده: «آنها در مورد تلاشهای جاری برای تضمین اینکه ایران به سلاح اتمی دست پیدا نمی کند و پایان دادن به رفتار بی‌ثبات کننده ایران در خاورمیانه، گفتگو کردند». در داخل رژیم هم یک سردرگمی و ترس شدید نسبت به پیامدهای این اقدام نظام دیده میشه.
البته همه‌شون میگن مجبوریم همین خط (رد کردن گام به گام تعهدات برجام) رو پیش ببریم، اما با زبانهای مختلف نسبت به اینکه نظام وارد دالانی شده که نمی‌دونه چه خطراتی در اون در کمینش نشسته، اما بی‌شک چنین تهدیداتی هست، ابراز نگرانی میکنند.
یک کارشناس رژیم به نام ملازهی امروز از اجماع ین‌المللی که علیه رژیم در حال تشکیل و تحکیم هست، ابراز وحشت کرد و گفت: «شرایط، برای ایران شرایط سختی است و انواع تهدیدها و تحدیدها (یعنی محدودیتها) منافع ملی را هدف قرار داده‌اند. دقیقا ایران باید مراقب باشد، کاری نکند که اروپاییها به ناچار به سمت آمریکا هدایت شوند».
حتی برخی نسبت به هیاهوی تبلیغاتی که رژیم راه انداخته که این اقدامش رو ابزاری برای روحیه دادن به نیروهاش بکنه هشدار میدن. برای نمونه فلاحت‌پیشه عضو مجلس ارتجاع گفت: «از برخی نیروهای خودسر داخلی نباید غافل شد که با رفتارهای خودسرانه و تنش‌زا دست مسئولان را در پیشبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‌بندند و باعث اتحاد و اجماع دیگر کشورها علیه ایران می‌شوند».
س: خب رژیم اعلام کرد گام دومش رو برداشته. دقیقا این گام چی بود و اینکه آیا تمام شد یا مواردی از اون باقی مونده؟
ج: آنچه رسما اعلام کردن تا این نقطه اضافه کردن همین کمتر از یک درصد غلظت غنی‌سازی هست. یعنی از ۳ و ۶۷ به ۴و نیم رسوندن و به گفته خودشون ممکنه به ۵درصد برسونن. البته قبلش روحانی روز ۱۲تیر اعلام کرده بود از ۱۶تیر راکتور اراک رو هم عملیاتی می‌کنن و با لحن تهدید گفت: «۱۶تیر اگر طرفهای مقابل به تمامی تعهدات خود طبق زمان‌بندی عمل نکنند،
رآکتور اراک به شرایط سابق یعنی شرایطی که آنها ادعا می‌کردند خطرناک بوده و می‌تواند پلوتونیوم تولید کند، باز خواهد گشت». اما ۱۶ تیر که شد دیدیم دیگر اسمی از راکتور اراک و پلوتونیوم نیاوردند و تنها به همون کمتر از ۱درصد غلظت غنی‌سازی بسنده کردن.
س: اگر درست متوجه شده باشم منظورتون اینه که گویا به خاطر نگرانی موضوع اراک و پلوتونیوم رو مسکوت گذاشتن. اما چرا؟ اگر می‌خواستن مسکوت بذارن و نگران هستن، چرا اصلا وارد این بازی شدن و همین یک درصد غلظت غنی‌سازی رو که نقض برجام محسوب میشه، عملیاتی کردن؟
ج: این دقیقا گلوگاه و نقطه کلیدی برای فهم این اقدام رژیم هست. رژیم تلاش میکنه در تبلیغات و هیاهو این اقدامش رو از موضع قدرت و تسلط نشون بده. اما واقعیت دقیقا عکس اینه. اما واقعیت اینست که رژیم در یک بن‌بست و اجبار مطلق دست به این کار زد که واقعا یک خودزنی هست. خودزنی هم به خاطر پیامدهای خطرناک این اقدامش.
این هم که می‌گیم از سر اجبار به خاطر وضعیت خفگی هست که تحریمها به رژیم تحمیل کرده. راه مذاکره از نظر رژیم راهی است که به مرگ و نابودی منجر می‌شود، کارزار فشار حداکثری آمریکا هم ادامه دارد. شرایط جامعه هم انفجاری‌ست. از و کار اروپایی و اینس‌تکس هم به هیچ جا نرسیده. بنابراین رژیم حساب کرده چون دستش به هیچ جا نمی‌رسد، دست به این کار بزند تا مگر اروپا از وضعیت برجام نگران شده و به رژیم باج فروش نفت و معاملات بانکی بدهد.
ژنرال جک کین به همین موضوع هم اشاره کرد و گفت: «آنها اینجا شیوه دیگری دارند که با شکستن این محدودیتها بازی کنند تا ببینند که آیا اروپاییان به آنها کمک خواهند کرد». بنابراین اینکه می‌پرسید چرا اصلا رژیم وارد این بازی شد، در اصل وارد نشد، این روندی هست که در ادامه افتادن به تله اتمی گرفتارش شده و به نقطه‌ای رسیده که مجبوره خودزنی کنه.
س: آیا شانسی برای رژیم هست که به هدفش، یعنی باجگیری از اروپا برسه؟
ج: تعادل قوای موجود که تماما علیه رژیم هست چنین احتمالی رو تقریبا نزدیک به صفر رسونده. چون قبلا هم که اروپا در دستگاه مماشات وارد امضای برجام و امتیازدهی به رژیم شد، به قول خود رژیمی‌ها کدخدایی بود (آمریکا) که اون هم تماما در دستگاه مماشات بود و اروپا در آن تعادل حاضر به امتیازدهی به رژیم بود. اما الان چی؟ خود رسانه‌ها و کارشناسان رژیم میگن اروپا محاله ما رو به آمریکا ترجیح بده.
مطهرنیا یک کارشناس حکومتی امروز گفت: «واقعیت پنهان این است که کشورهای اروپایی بسیار هماهنگ با واشنگتن عمل کرده و با تهران تنها زیبا سخن می‌گویند. وقتی نفتکش ایران به دستور آمریکا و با عملیات نیروی دریایی بریتانیا توقیف می‌شود، حاکی از هماهنگی بالای واشنگتن و لندن علیه تهران است. همچنین سفرهای صورت گرفته به ایران هم در ماه‌های اخیر اغلب برای دادن اولتیماتوم بوده که به هر ترتیب دستگاه دیپلماسی نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد».
روزنامه همدلی هم نوشت: «: اروپا اهرم‌های زیادی برای رویارویی با آمریکایی‌ها در اختیار ندارد. چون شرکت‌های بزرگ اروپایی اگر منافع خودشان را در نظر بگیرند، برای‌شان چاره‌ای جز این نمی‌ماند که همکاری با بازارهای آمریکایی داشته باشند و به راحتی از همکاری نه چندان پررنگ و جدی با فضای اقتصادی ایران صرفنظر کنند». بنابراین هرچند در دنیای سیاست نمیشه چیزی رو منتفی دونست، اما این احتمال بسیار ضعیفه.
س: از این وضعیت چه نتیجه‌ای میشه گرفت؟
ج: تمام این داستان ۲ تصویر رو برجسته میکنه. اول: دنیا امروز گواهی می‌ده که حرف مقاومت ایران که از ۴۰سال پیش می‌گفت این رژیم تغییرپذیر نیست و مانوری هم که میکنه تنها فریب و شیادی و برای خریدن زمان است، تا کجا دقیق و درست بوده. این نمونه اتمی خیلی بارزه. آمریکا و اروپا در دستگاه مماشات خیلی امتیازات ناحق به رژیم دادند. اما الان می‌بینن تا رژیم فرصت پیدا میکنه نقض میکنه و با سر به سمت همین موضوع اتمی میره.
حرف مقاومت ایران هم همیشه همین بود که تمام شکافهای این رژیم رو باید بست. چراکه این رژیم هر شکافی رو پیدا کنه (چون نمی تونه تغییر رفتار بده) از همونجا تلاش میکنه به اقدامات مخرب خودش دامن بزنه. راه بستن شکافها هم قاطعیت مطلقه. این رژیم تنها و تنها زبان زور می‌فهمه. و الان دنیا با این اقدامات رژیم به این واقعیت بسیار نزدیک شده. دوم:این اقدام رژیم دقیقا از موضع ضعفش هست.
همون مورد راکتور اراک و پلوتونیوم که روحانی اعلام کرد، اما الان صداش رو درنمیارن گویای این واقعیته. حتی در مورد غلظت غنی‌سازی تنها کمتر از ۱ درصد افزایش میدن و بارها تاکید می‌کنن که قصد نداریم به غنی‌سازی ۲۰درصد برسیم.
چون می‌دونن رفتن به اون سمت چه معنایی دارد؛ ۲۰درصد یعنی حرکت در مسیر بمب اتمی. پس رژیم با این اقدامش از یک طرف داره ماهیتش رو رو میکنه-اما از طرف دیگه در همین اقدامش هم بسیار شکننده، لرزان و وحشتزده هست
س: بهرحال رژیم تا الان سه تا از تعهدات برجامی خودش رو نقض کرده و بخصوص از حد مجاز غنی‌سازی عبور کرده. در دهه ۸۰هم همین کار رو کرد و پلمبها رو شکست و غنی‌سازی رو راه انداخت و سالیان هم پیش رفت. شاید اینبار هم همون مسیر رو داره میره!
ج: شرایط امروز با شرایط اوایل دهة ۸۰ سراپا متفاوته. اون موقع رژیم در تعادل قوا تقریبا در بالاترین نقطه خودش بود. به خاطر دستاوردهای بادآورده ۲جنگ عراق و افغانستان، خلع سلاح مجاهدین، سیاست مماشات، گیر بودن آمریکا درعراق و تلاشش برای مصالحه با رژیم در این کشور. نفت ۱۲۰ دلار اما الان چی؟ دقیقا شرایط عکسه. سیاست مماشات دیگه در موقعیت حاکمیت نیست. اعمال سخت‌ترین تحریمها، رژیم قادر به فروش نفت و دریافت پولش نیست
و مهمتر از همه: دشمن اصلیش و نیروی محوری آلترناتیو با هجرت بزرگ از موضع دفاعی به موضع تهاجمی کامل وارد شده. شاهدش کانونهای شورشی و فعالیتهای جهانی. و شرایط انفجاری جامعه. بنابراین رژیم اگر همان کارهایی را که در دهة ۸۰ کرد، الان بخواهد بکند، گور خود را کنده است. ضمن این که تا همین جا هم در ریلی قرار گرفته که ادامة آن نابودی است و بازگشت از آن هم به معنای سرنگونی است.
مطالب مرتبط:
محکومیت جهانی علیه نقض تعهدات برجام_رو در رو
تهدید اتحادیه اروپا در توافق اتمی_نگاهی به رسانه‌های جهان
نمایش قدرت یا طبل تو خالی؟