بحران اتمی و آغاز روند مکانیسم ماشه – قیام ایران
معنی واهمیت بیانیه اروپایی ها چیست؟
گزارش و گفتگو با رضا هفت برادران
خبرگزاری رویتر طی گزارشی نوشت: «اروپایی ها خواهان جلسه فوری با طرفهای توافق اتمی (رژیم) ایران شدند. قدرتهای اروپایی روز سه شنبه (رژیم) ایران را متهم به «دنبال کردن فعالیت های مغایر تعهداتش؛ طبق توافق اتمی ۲۰۱۵کرده و خواهان یک جلسه فوری با طرف های این توافق برای بحث در باره تبعیت ایران شدند.
وزیران خارجه انگلستان، فرانسه و آلمان بعلاوه دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا طی بیاینه یی گفتند، «پذیرش این موضوعات باید طبق چارچوب برجام برآورده شود و کمیسیون مشترک باید سریعا جلسه بگذارد.» تلویزیون رژیم شب گذشته ضمن دادن این خبر سعی کرد از بار و اهمیت این رویداد بکاهد.
«دو روز پس از آغاز گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی، اتحادیة اروپا و سه کشور امضاکنندة برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان بدون اشاره به نقض تعهداتشان در برجام، در بیانیهیی از تهران خواستند به طور کامل به تعهدات هستهیی پایبند باشد.
نشریة فارین پالیسی نوشت: بر هم خوردن تدریجی توافق هستهیی، ناتوانی اروپا را در پیگیری یک سیاست خارجی واقعاً مستقل آشکار کرد و معلوم شد دولتهای اروپا که قرار بود از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای فراسرزمینی آمریکا حفاظت کند، غیرمؤثر است».
ظریف وزیر خارجة امروز (چهارشنبه ۱۹تیر) از واکنش نسبت به موضعگیری مشترک اتحادیة اروپا و سه کشور طرف برجا خوددداری کرد و به جای آن دربارة نشست امروز شورای حکام آژانس اظهار نظر کرد. ظریف که در حاشیة جلسة هیأت دولت با خبرنگاران صحبت میکرد، با بیان اینکه اعضای شورای حکام نمی توانند درباره برجام تصمیم بگیرند و فقط می توانند اظهار نظر کنند، گفت: مکانیزم ماشه قابل اجرا نیست.
اما موضعگیری اتحادیة اروپا و سه کشور بزرگ اروپایی، موجب ولولهیی در رژیم شده و مهرهها و رسانههای رژیم را به موضعگیری و اظهارنظر واداشته است. روزنامة رسالت (۱۹تیر) ارگان باند مؤتلفه در یادداشتی به قلم مدیرمسئول خود با اشاره به درخواست طرفهای اروپایی مبنی بر تشکیل نشست فوری کمیسیون برجام نوشت، آنها اعلام کردند «عمیقا نگران هستند که ایران به شماری از تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک پایبند نبوده است.»
این دقیقا یعنی در دو ماه گذشته به خلاف دوره پیش از آن، مسیر را درست رفته ایم. به تکاپو افتادن و حتی جار و جنجال کشورهایی که هیچ گاه نفعشان به ایران اسلامی نرسیده است، نه تنها جای واهمه ندارد که نشان آن است که اقدامات انجام شده، موثر بوده است...»
رسالت سپس میافزاید: «تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی، یعنی وضعیتی که تأسیسات هسته ای با ظرفیت کامل کار نمی کنند و تحریم ها نه تنها لغو نشده که چند برابر شده آن است که از پسابرجام به دوران گذار از برجام برسیم». در همین حال، ماکرون رئیس جمهور فرانسه، مشاور خود امانوئل بن را برای مذاکره با مقامات رژیم حول برجام و اقدامات ضدبرجامی اخیر رژیم به تهران فرستاده است.
روزنامة ایران ارگان دولت روحانی طی مقالهیی در این باره با اشاره به این که «رئیس جمهوری فرانسه پیش از ورود فرستادهاش به تهران با همتای امریکایی گفت و گو کرد» مینویسد: «تحولات پیرامون برجام با همه خطرات احتمالی مبنی بر احتمال فروپاشی این توافق، روند مذاکرات ایران با اروپا را در مرحله جدیدی قرار داده است.
مرحلهای که این بار با پیشتازی پاریس در عرصه رویارویی با واکنش تهران و فشارهای یکجانبه امریکا ممکن است به یافتن راهکاری منطقیتر و برداشتن گامهای عملیاتی بینجامد». اما کیهان خامنهای طی مقالهیی دولت روحانی را مورد حمله قرار داد که از یک طرف با اعلام اولتیماتوم نمایش قاطعیت میدهند، اما از طرف دیگر با مذاکره دنده عقب میگیرند.
کیهان مینویسد: « مقامات ارشد دولت از طرفی تاکید میکنند که پرونده برجام بسته شده و قابل مذاکره مجدد نیست و از سوی دیگر اعلام میکنند که قرار است در روزهای آینده مذاکرات هستهای از سر گرفته شود. این در حالی است که کارکرد اصلی اعلام اولتیماتوم، واکنش قاطعانه با هدف هزینه دارکردن بیعملی طرف مقابل و وادارکردن او به تغییر رویکرد خصمانه است».
این مقاله با اشاره به اظهارات ماکرون در مهر ۹۷، در مصاحبه با فرانس۲۴، به نقل از رئیس جمهور فرانسه میافزاید: « احاطه کردن (رژیم) ایران با یک سیاست الزامآور، همان چیزی است که من همواره بر آن تاکید دارم. برای من راهبرد با ایران بر چهار مبنا است؛ حفظ توافق هستهای، توان مدیریت فعالیت هستهای (رژیم) ایران پس از سال ۲۰۲۵ (پایان برجام)، کنترل فعالیت موشکهای بالستیکی (رژیم) ایران و توان مقابله با نفوذ ایران در منطقه. من هیچگاه دربرابر (رژیم) ایران سادهلوح و زودباور نبودم اختلافنظر ما با آمریکا بر سر شیوه رفتاری ماست».
همانطور که در گزارش هم دیدیم به نظر می رسد سه روز پس از اعلام گام دوم در نقض تعهدات برجامی از سوی رژیم اکنون با بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و سران سه کشور امضاء کننده برجام، تحولات وارد مرحلة جدیدی شده است بخصوص که در حال حاضر مشاور و فرستادة ویژه رئیس جمهور فرانسه در تهران سرگرم مذاکره با سردمداران رژیم می باشد.
سئوالاتی که مطرح می شود این است که اکنون شرایط در رابطه با برجام از چه قرار است، معنی و اهمیت بیانیه اروپایی ها چیست؟ ماموریت فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه در ایران چیست و موضع رژیم در قبال این تحولات چگونه است؟ این ها سوالاتی است که در گفتگو با رضا هفت برادران در میان می گذاریم:
ج: طی این سه روز تحولات و موضعگیری ها در رابطه با این اقدام رژیم چشمگیر بوده است. رئیس جمهور آمریکا به رژیم هشدار داد که بایستی خیلی مراقب رفتارش باشد. همچنین روز ۱۷ تیر ترامپ با ماکرون تلفنی صحبت کرد و در بیانه سخنگوی کاخ سفید در رابطه با این تماس آمده: «آنها در مورد تلاشهای جاری برای تضمین اینکه ایران به سلاح اتمی دست پیدا نمی کند و پایان دادن به رفتار بیثبات کننده ایران در خاورمیانه، گفتگو کردند».
بولتون هم گفت فشارهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی تا هنگامی که ایران دست از برنامه ساخت سلاح های هسته ای خود بردارد و به خشونت ها و تروریسم در خاورمیانه پایان دهد؛ ادامه خواهد یافت. به گفته بولتون، اقدام های اخیر ایران نقض مستقیم سند برجام و تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است.
مایک پنس هم به رژیم هشدار داد در نقض برجام صبرآمریکا را تست نکند و افزود:« ”ایالات متحده به مخالفت با نفوذ بدخیم ایران ادامه خواهد داد. ما به وارد کردن فشار به اقتصاد آنها ادامه خواهیم داد. و تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ، امریکا هیچ وقت به ایران اجازه نخواهد داد تا به سلاح اتمی دسترسی پیدا کند.”
در اروپا هم انگلستان و آلمان ضمن ابراز نگرانی از اقدام رژیم به رژیم گوشزد کردند باید به برجام متعهد باشد در غیر اینصورت آنها در کنار آمریکا خواهند بود. بوریس جانسون از کاندیداهای نخست وزیری انگلستان این اقدام رژیم را «دیوانگی» ارزیابی کرد و به رژیم هشدار داد کارش خلاف مقررات هستهیی است و انگلستان به رژیم اجازه دسترسی به سلاح هستهیی نخواهد داد.
چین و روسیه هم از رژیم خواستند با احتیاط عمل کند. و آخرین اقدام انتشار بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و سه کشور امضا کننده برجام، فرانسه ، انگلستان و آلمان می باشد. که از اهمیت خاصی برخوردار است و در آن به رژیم هشدار داده اند و خواستار برگزاری کمیسیون ویژه مشترک برجام شده اند.
ج: مهم ترین نکته این بیانیه درخواست تشکیل کمیسیون ویژه مشترک برجام است. اگر این کمیسیون تشکیل شود و نظر بدهد که اقدام رژیم آخوندی نقض برجام است یک تحول کیفی در این ماجرا می باشد و برخی ناظران آنرا آغاز روند مکانیزم ماشه می دانند.
اگر کشورهای اروپایی (حتی یکیشون) اعلام کنه رژیم به تعهداتش پایبند نیست، مکانیزم ماشه عمل میکنه و در عرض ۷۵ روز تمام ۶ قطعنامه قبلی و تحریمهای شورای امنیت به رژیم اعمال میشود و رژیم مشمول فصل ۷منشور ملل متحد میشه که اقدام نظامی علیهش رو مشروع میکنه.
این همان چیزی است که رژیم به شدت از آن واهمه دارد، به همین جهت است که سردمداران رژیم مرتب تکرار می کنند که اقدامات آنها در گام اول و دوم تمام در چارچوب برجام است و نقض برجام محسوب نمی شود و روحانی هم در سخنان روز ۱۵تیر و هم امروز در سخنانش روی حفظ برجام از طرف رژیم تاکید کرد و از جمله گفت:« عجلهای نداریم که با قرارداد و توافقی که تمام قطعنامههای شورای امنیت را از بین برده و اتهام را از ایران رفع کرده برخورد هیجانی داشته باشیم.
حتی برجام تضعیف شده امروز از چنان قدرتی برخوردار است که سیاست خارجی آمریکا را متزلزل کرده است». روز ۱۶ تیر هم ضمن سه بار تاکید کرد که از برجام خارج نمی شود. چرا که رژیم یا الاقل باند روحانی معتقد است که همین پوستة برجام برایش حریم امنیتی ایجاد می کند، متقابلا اگر به عنوان ناقض برجام شناخته شود نه تنها شش قطعنامه قبلی شورای امنیت در مورد تحریمها به جای خود برمی گردد، بلکه در معرض اقدام هماهنگ و مشترک جامعة بین المللی قرار می گیرد که در مرحلة اول اقتصادی و سیاسی است و در وهله بعد می تواند نظامی هم باشد.
ج: این همان تناقض و بن بست لاینحل رژیم است که همه جا خود را نشان می دهد. یک نمونه آن برخوردهای ضد و نقیض از سوی دو باند با سفر فرستاده و مشاور ویژه رئیس جمهور فرانسه است. در پایبندی به برجام و حلوا حلوا کردن آن و درعین حال وعده خروج از برجام و اینکه جز خسارت محض نبود و هیچ دستاوردی برای رژیم نداشته،
یا در شعارهای به اصطلاح صلح خواهانه و دم زدن از حل وفصل مسائل به شیوه مسالمت آمیز تا معادل شمردن مذاکره با ذلت و تسلیم و لگد اندازی های تروریستی و جنگ افروزی در منطقه و امثالهم. همین امروز هم روزنامه کیهان خامنهای روی همین تناقض دست گذاشته و و خطاب به دولت روحانی زیر عنوان« اولتیماتوم یعنی قاطعیت مذاکره دوباره، دنده عقب است»
می نویسد: « مقامات ارشد دولت از طرفی تاکید میکنند که پرونده برجام بسته شده و قابل مذاکره مجدد نیست و از سوی دیگر اعلام میکنند که قرار است در روزهای آینده مذاکرات هستهای از سر گرفته شود. این در حالی است که کارکرد اصلی اعلام اولتیماتوم، واکنش قاطعانه با هدف هزینه دارکردن بیعملی طرف مقابل و وادارکردن او به تغییر رویکرد خصمانه است».
اما کیهان خامنهای به روی خود نمی آورد که این تناقض پیش از اینکه مربوط به دولت روحانی باشد مربوط به خود خامنهای است. چرا که روشن است مذاکره بدون اجازه خامنهای نمی تواند صورت بگیرد. بدیهی است که رژیم از اینکه به عنوان ناقض برجام شناخته شود به شدت خوف دارد، چون معنی آن بازگشت همة تحریمها و ۶قطعنامه شورای امنیت و قرار گرفتن در ذیل بند هفت منشور ملل متحدد است.
اما از طرف دیگر در وضعیت کنونی تعادل قوا مذاکره جز به معنای ذلت و تسلیم نیست. خامنهای خودش گفت اگر تن به مذاکره بدهید پدرمان در می آید و اگر ندهید آش همان آش و کاسه همان کاسه است. یعنی تحریمهای خفه کننده که هر روز هم کما و کیفا اضافه می شوند موجب خفگی رژیم می گردد.
این تناقض لاینحل یک بار دیگر هم خود را سفر فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه نشان می دهد، باند روحانی از آن به عنوان یک فرصت که به هیچ نباید آنرا از دست داد نگاه می کند و آنرا طناب نجات خود می بیند در حالی که باند خامنهای او را عامل آمریکا و حامل پیام تسلیم و طناب دار خود می بینند.
کیهان خامنهای نوشته است« در شرایط فعلی، ورود به مذاکرات جدید هستهای، ارسال پالس ضعف و بازی در پازل آمریکا است». ستاره صبح روزنامه همسو باند روحانی نوشته است« فرانسه از یکسو ایران را تشویق میکند از برجام خارج نشود و از سوی دیگر تقاضاهایی مثل کاهش توان موشکی از ایران دارد که موجب شده روابط تهران-پاریس مانند روابط تهران-توکیو نباشد».
فلاحت پیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت مجلس: «در صورتی که اقدامات کارشناسی درمورد سفر پیشروی امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه به ایران صورت نگیرد، این سفر نیز مانند سفر نخستوزیر ژاپن فرصت سوزی خواهد شد». واقعیت این است که براساس داده های موجود مشاور رئیس جمهور فرانسه به ایران آمده است تا به رژیم وخامت شدید اوضاع را گوشزد کند.
اما به نظر نمی رسد که سفر این بار وی هم نتیجهیی متفاوت از سفر قبلی او و متفاوت از سفر نخست وزیر ژاپن داشته باشد. زیرا این رژیم بنا به ماهیتش از مذاکره به اندازة جنگ می ترسد زیرا می داند معنای آن جز تسلیم و تن دادن به شروطی که هریک از آنها به منزلة نفی رژیم است می باشد.
مطالب مرتبط
بازتاب بحران گرداب اتمی – روزنامههای حکومتی
ورود آژانس، تشدید بحران
گزارش و گفتگو با رضا هفت برادران
خبر و نظر:
خبرگزاری رویتر طی گزارشی نوشت: «اروپایی ها خواهان جلسه فوری با طرفهای توافق اتمی (رژیم) ایران شدند. قدرتهای اروپایی روز سه شنبه (رژیم) ایران را متهم به «دنبال کردن فعالیت های مغایر تعهداتش؛ طبق توافق اتمی ۲۰۱۵کرده و خواهان یک جلسه فوری با طرف های این توافق برای بحث در باره تبعیت ایران شدند.
وزیران خارجه انگلستان، فرانسه و آلمان بعلاوه دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا طی بیاینه یی گفتند، «پذیرش این موضوعات باید طبق چارچوب برجام برآورده شود و کمیسیون مشترک باید سریعا جلسه بگذارد.» تلویزیون رژیم شب گذشته ضمن دادن این خبر سعی کرد از بار و اهمیت این رویداد بکاهد.
«دو روز پس از آغاز گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی، اتحادیة اروپا و سه کشور امضاکنندة برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان بدون اشاره به نقض تعهداتشان در برجام، در بیانیهیی از تهران خواستند به طور کامل به تعهدات هستهیی پایبند باشد.
نشریة فارین پالیسی نوشت: بر هم خوردن تدریجی توافق هستهیی، ناتوانی اروپا را در پیگیری یک سیاست خارجی واقعاً مستقل آشکار کرد و معلوم شد دولتهای اروپا که قرار بود از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای فراسرزمینی آمریکا حفاظت کند، غیرمؤثر است».
مکانیزم ماشه
ظریف وزیر خارجة امروز (چهارشنبه ۱۹تیر) از واکنش نسبت به موضعگیری مشترک اتحادیة اروپا و سه کشور طرف برجا خوددداری کرد و به جای آن دربارة نشست امروز شورای حکام آژانس اظهار نظر کرد. ظریف که در حاشیة جلسة هیأت دولت با خبرنگاران صحبت میکرد، با بیان اینکه اعضای شورای حکام نمی توانند درباره برجام تصمیم بگیرند و فقط می توانند اظهار نظر کنند، گفت: مکانیزم ماشه قابل اجرا نیست.
اما موضعگیری اتحادیة اروپا و سه کشور بزرگ اروپایی، موجب ولولهیی در رژیم شده و مهرهها و رسانههای رژیم را به موضعگیری و اظهارنظر واداشته است. روزنامة رسالت (۱۹تیر) ارگان باند مؤتلفه در یادداشتی به قلم مدیرمسئول خود با اشاره به درخواست طرفهای اروپایی مبنی بر تشکیل نشست فوری کمیسیون برجام نوشت، آنها اعلام کردند «عمیقا نگران هستند که ایران به شماری از تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک پایبند نبوده است.»
این دقیقا یعنی در دو ماه گذشته به خلاف دوره پیش از آن، مسیر را درست رفته ایم. به تکاپو افتادن و حتی جار و جنجال کشورهایی که هیچ گاه نفعشان به ایران اسلامی نرسیده است، نه تنها جای واهمه ندارد که نشان آن است که اقدامات انجام شده، موثر بوده است...»
رسالت سپس میافزاید: «تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی، یعنی وضعیتی که تأسیسات هسته ای با ظرفیت کامل کار نمی کنند و تحریم ها نه تنها لغو نشده که چند برابر شده آن است که از پسابرجام به دوران گذار از برجام برسیم». در همین حال، ماکرون رئیس جمهور فرانسه، مشاور خود امانوئل بن را برای مذاکره با مقامات رژیم حول برجام و اقدامات ضدبرجامی اخیر رژیم به تهران فرستاده است.
خطرات احتمالی
روزنامة ایران ارگان دولت روحانی طی مقالهیی در این باره با اشاره به این که «رئیس جمهوری فرانسه پیش از ورود فرستادهاش به تهران با همتای امریکایی گفت و گو کرد» مینویسد: «تحولات پیرامون برجام با همه خطرات احتمالی مبنی بر احتمال فروپاشی این توافق، روند مذاکرات ایران با اروپا را در مرحله جدیدی قرار داده است.
مرحلهای که این بار با پیشتازی پاریس در عرصه رویارویی با واکنش تهران و فشارهای یکجانبه امریکا ممکن است به یافتن راهکاری منطقیتر و برداشتن گامهای عملیاتی بینجامد». اما کیهان خامنهای طی مقالهیی دولت روحانی را مورد حمله قرار داد که از یک طرف با اعلام اولتیماتوم نمایش قاطعیت میدهند، اما از طرف دیگر با مذاکره دنده عقب میگیرند.
کیهان مینویسد: « مقامات ارشد دولت از طرفی تاکید میکنند که پرونده برجام بسته شده و قابل مذاکره مجدد نیست و از سوی دیگر اعلام میکنند که قرار است در روزهای آینده مذاکرات هستهای از سر گرفته شود. این در حالی است که کارکرد اصلی اعلام اولتیماتوم، واکنش قاطعانه با هدف هزینه دارکردن بیعملی طرف مقابل و وادارکردن او به تغییر رویکرد خصمانه است».
این مقاله با اشاره به اظهارات ماکرون در مهر ۹۷، در مصاحبه با فرانس۲۴، به نقل از رئیس جمهور فرانسه میافزاید: « احاطه کردن (رژیم) ایران با یک سیاست الزامآور، همان چیزی است که من همواره بر آن تاکید دارم. برای من راهبرد با ایران بر چهار مبنا است؛ حفظ توافق هستهای، توان مدیریت فعالیت هستهای (رژیم) ایران پس از سال ۲۰۲۵ (پایان برجام)، کنترل فعالیت موشکهای بالستیکی (رژیم) ایران و توان مقابله با نفوذ ایران در منطقه. من هیچگاه دربرابر (رژیم) ایران سادهلوح و زودباور نبودم اختلافنظر ما با آمریکا بر سر شیوه رفتاری ماست».
گفتگوی سیاسی
همانطور که در گزارش هم دیدیم به نظر می رسد سه روز پس از اعلام گام دوم در نقض تعهدات برجامی از سوی رژیم اکنون با بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و سران سه کشور امضاء کننده برجام، تحولات وارد مرحلة جدیدی شده است بخصوص که در حال حاضر مشاور و فرستادة ویژه رئیس جمهور فرانسه در تهران سرگرم مذاکره با سردمداران رژیم می باشد.
سئوالاتی که مطرح می شود این است که اکنون شرایط در رابطه با برجام از چه قرار است، معنی و اهمیت بیانیه اروپایی ها چیست؟ ماموریت فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه در ایران چیست و موضع رژیم در قبال این تحولات چگونه است؟ این ها سوالاتی است که در گفتگو با رضا هفت برادران در میان می گذاریم:
س: اکنون سه روز پس از اعلام گام دوم مبنی بر کاهش تعهدات برجامی از سوی رژیم وضعیت از چه قرار است؟
ج: طی این سه روز تحولات و موضعگیری ها در رابطه با این اقدام رژیم چشمگیر بوده است. رئیس جمهور آمریکا به رژیم هشدار داد که بایستی خیلی مراقب رفتارش باشد. همچنین روز ۱۷ تیر ترامپ با ماکرون تلفنی صحبت کرد و در بیانه سخنگوی کاخ سفید در رابطه با این تماس آمده: «آنها در مورد تلاشهای جاری برای تضمین اینکه ایران به سلاح اتمی دست پیدا نمی کند و پایان دادن به رفتار بیثبات کننده ایران در خاورمیانه، گفتگو کردند».
بولتون هم گفت فشارهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی تا هنگامی که ایران دست از برنامه ساخت سلاح های هسته ای خود بردارد و به خشونت ها و تروریسم در خاورمیانه پایان دهد؛ ادامه خواهد یافت. به گفته بولتون، اقدام های اخیر ایران نقض مستقیم سند برجام و تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است.
مایک پنس هم به رژیم هشدار داد در نقض برجام صبرآمریکا را تست نکند و افزود:« ”ایالات متحده به مخالفت با نفوذ بدخیم ایران ادامه خواهد داد. ما به وارد کردن فشار به اقتصاد آنها ادامه خواهیم داد. و تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ، امریکا هیچ وقت به ایران اجازه نخواهد داد تا به سلاح اتمی دسترسی پیدا کند.”
در اروپا هم انگلستان و آلمان ضمن ابراز نگرانی از اقدام رژیم به رژیم گوشزد کردند باید به برجام متعهد باشد در غیر اینصورت آنها در کنار آمریکا خواهند بود. بوریس جانسون از کاندیداهای نخست وزیری انگلستان این اقدام رژیم را «دیوانگی» ارزیابی کرد و به رژیم هشدار داد کارش خلاف مقررات هستهیی است و انگلستان به رژیم اجازه دسترسی به سلاح هستهیی نخواهد داد.
چین و روسیه هم از رژیم خواستند با احتیاط عمل کند. و آخرین اقدام انتشار بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و سه کشور امضا کننده برجام، فرانسه ، انگلستان و آلمان می باشد. که از اهمیت خاصی برخوردار است و در آن به رژیم هشدار داده اند و خواستار برگزاری کمیسیون ویژه مشترک برجام شده اند.
س: شما از اهمیت خاص این بیانیه صحبت کردید، معنی و اهمیت بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی چیست؟
ج: مهم ترین نکته این بیانیه درخواست تشکیل کمیسیون ویژه مشترک برجام است. اگر این کمیسیون تشکیل شود و نظر بدهد که اقدام رژیم آخوندی نقض برجام است یک تحول کیفی در این ماجرا می باشد و برخی ناظران آنرا آغاز روند مکانیزم ماشه می دانند.
اگر کشورهای اروپایی (حتی یکیشون) اعلام کنه رژیم به تعهداتش پایبند نیست، مکانیزم ماشه عمل میکنه و در عرض ۷۵ روز تمام ۶ قطعنامه قبلی و تحریمهای شورای امنیت به رژیم اعمال میشود و رژیم مشمول فصل ۷منشور ملل متحد میشه که اقدام نظامی علیهش رو مشروع میکنه.
این همان چیزی است که رژیم به شدت از آن واهمه دارد، به همین جهت است که سردمداران رژیم مرتب تکرار می کنند که اقدامات آنها در گام اول و دوم تمام در چارچوب برجام است و نقض برجام محسوب نمی شود و روحانی هم در سخنان روز ۱۵تیر و هم امروز در سخنانش روی حفظ برجام از طرف رژیم تاکید کرد و از جمله گفت:« عجلهای نداریم که با قرارداد و توافقی که تمام قطعنامههای شورای امنیت را از بین برده و اتهام را از ایران رفع کرده برخورد هیجانی داشته باشیم.
حتی برجام تضعیف شده امروز از چنان قدرتی برخوردار است که سیاست خارجی آمریکا را متزلزل کرده است». روز ۱۶ تیر هم ضمن سه بار تاکید کرد که از برجام خارج نمی شود. چرا که رژیم یا الاقل باند روحانی معتقد است که همین پوستة برجام برایش حریم امنیتی ایجاد می کند، متقابلا اگر به عنوان ناقض برجام شناخته شود نه تنها شش قطعنامه قبلی شورای امنیت در مورد تحریمها به جای خود برمی گردد، بلکه در معرض اقدام هماهنگ و مشترک جامعة بین المللی قرار می گیرد که در مرحلة اول اقتصادی و سیاسی است و در وهله بعد می تواند نظامی هم باشد.
س:نمی توان گفت که رژیم حساب این واکنش ها را نکرده بود، بنابراین آیا رژیم تحمل این پیامدها را دارد که دست به چنین مانوری زده است؟
ج: این همان تناقض و بن بست لاینحل رژیم است که همه جا خود را نشان می دهد. یک نمونه آن برخوردهای ضد و نقیض از سوی دو باند با سفر فرستاده و مشاور ویژه رئیس جمهور فرانسه است. در پایبندی به برجام و حلوا حلوا کردن آن و درعین حال وعده خروج از برجام و اینکه جز خسارت محض نبود و هیچ دستاوردی برای رژیم نداشته،
یا در شعارهای به اصطلاح صلح خواهانه و دم زدن از حل وفصل مسائل به شیوه مسالمت آمیز تا معادل شمردن مذاکره با ذلت و تسلیم و لگد اندازی های تروریستی و جنگ افروزی در منطقه و امثالهم. همین امروز هم روزنامه کیهان خامنهای روی همین تناقض دست گذاشته و و خطاب به دولت روحانی زیر عنوان« اولتیماتوم یعنی قاطعیت مذاکره دوباره، دنده عقب است»
می نویسد: « مقامات ارشد دولت از طرفی تاکید میکنند که پرونده برجام بسته شده و قابل مذاکره مجدد نیست و از سوی دیگر اعلام میکنند که قرار است در روزهای آینده مذاکرات هستهای از سر گرفته شود. این در حالی است که کارکرد اصلی اعلام اولتیماتوم، واکنش قاطعانه با هدف هزینه دارکردن بیعملی طرف مقابل و وادارکردن او به تغییر رویکرد خصمانه است».
اما کیهان خامنهای به روی خود نمی آورد که این تناقض پیش از اینکه مربوط به دولت روحانی باشد مربوط به خود خامنهای است. چرا که روشن است مذاکره بدون اجازه خامنهای نمی تواند صورت بگیرد. بدیهی است که رژیم از اینکه به عنوان ناقض برجام شناخته شود به شدت خوف دارد، چون معنی آن بازگشت همة تحریمها و ۶قطعنامه شورای امنیت و قرار گرفتن در ذیل بند هفت منشور ملل متحدد است.
ذلت و تسلیم
اما از طرف دیگر در وضعیت کنونی تعادل قوا مذاکره جز به معنای ذلت و تسلیم نیست. خامنهای خودش گفت اگر تن به مذاکره بدهید پدرمان در می آید و اگر ندهید آش همان آش و کاسه همان کاسه است. یعنی تحریمهای خفه کننده که هر روز هم کما و کیفا اضافه می شوند موجب خفگی رژیم می گردد.
این تناقض لاینحل یک بار دیگر هم خود را سفر فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه نشان می دهد، باند روحانی از آن به عنوان یک فرصت که به هیچ نباید آنرا از دست داد نگاه می کند و آنرا طناب نجات خود می بیند در حالی که باند خامنهای او را عامل آمریکا و حامل پیام تسلیم و طناب دار خود می بینند.
کیهان خامنهای نوشته است« در شرایط فعلی، ورود به مذاکرات جدید هستهای، ارسال پالس ضعف و بازی در پازل آمریکا است». ستاره صبح روزنامه همسو باند روحانی نوشته است« فرانسه از یکسو ایران را تشویق میکند از برجام خارج نشود و از سوی دیگر تقاضاهایی مثل کاهش توان موشکی از ایران دارد که موجب شده روابط تهران-پاریس مانند روابط تهران-توکیو نباشد».
فلاحت پیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت مجلس: «در صورتی که اقدامات کارشناسی درمورد سفر پیشروی امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه به ایران صورت نگیرد، این سفر نیز مانند سفر نخستوزیر ژاپن فرصت سوزی خواهد شد». واقعیت این است که براساس داده های موجود مشاور رئیس جمهور فرانسه به ایران آمده است تا به رژیم وخامت شدید اوضاع را گوشزد کند.
اما به نظر نمی رسد که سفر این بار وی هم نتیجهیی متفاوت از سفر قبلی او و متفاوت از سفر نخست وزیر ژاپن داشته باشد. زیرا این رژیم بنا به ماهیتش از مذاکره به اندازة جنگ می ترسد زیرا می داند معنای آن جز تسلیم و تن دادن به شروطی که هریک از آنها به منزلة نفی رژیم است می باشد.
مطالب مرتبط
بازتاب بحران گرداب اتمی – روزنامههای حکومتی
ورود آژانس، تشدید بحران