تحولات اخیر در عراق و تحریمهای جدید و خودزنی در گام چهارم – تیک تاک
تیک تاک – تحولات اخیر در عراق و تحریمهای جدید و خودزنی در گام چهارم
گفتگو با احمد گل افشار و گزارش و گفتگو با میثم ناهید
عراق؛ کند شدن تیغ سرکوب-رادیکال شدن قیام
این روزها تحولات عراق یکی از مهمترین اخبار جهان و به‌طور خاص خاورمیانه است. تحولاتی که تاثیر مستقیم بر وضعیت رژیم آخوندی داره. در این قسمت از برنامه گفتگویی داریم با احمد گل‌افشار تا ما رو در جریان آخرین وضعیت عراق و تحلیل پیرامون اون قرار بده.
س: لطفا توضیح بدین آخرین تحولات در عراق به چه صورت است؟
ج: از روز ۳ آبان-۲۵ اکتبر که دور جدید قیام مردم عراق شروع شد و اینبار قیام از جائی شروع شد که آخوندها مدعی زعامت آنها را داشتند یعنی شیعیان. بهر حال در شرایط کنونی با وجود اقدامات رژیم این قیام نه تنها فروکش نکرد، بلکه از ۲ زاویه گسترش جدی پیدا کرد: گسترش در شهرها و استانهای مختلف عراق و گسترش بین اقشار مختلف مردم (تا جاییکه تقریبا به جز هیات حاکمه که اساسا منصوب رژیم هستند، بقیه اقشار به این قیام پیوستن)
آنهم با دو مشخصه اصلی یعنی تمرکز روی تضاد اصلی یعنی دخالت های رژیم و دیگری از میان برداشته شدن تفاوت‌ها و تقسیمات فرقه‌ای و مذهبی که محصول آن اتحاد و یکپارچگی مردم در مقابله با نفوذ رژیم آخوندی است. اما از یکشنبه شب یک تحول جدی دیگه هم اتفاق افتاد. اون هم زمانی بود که وقتی مردم و جوانهای شورشی به کنسولگری رژیم در کربلا یورش بردن، مزدوران شلیک کردن و به گفتة خبرگزاریها مردم ۴ شهید دادن.
خب اینجا ۲ تابلوی متصور بود. یکی اینکه دستکم قیام مقداری فروکش کنه. یکی هم اینکه به سمت رادیکالیسم بیشتر بره. اتفاقی که از فردای شلیک به سمت تظاهرکنندگان افتاد این بود که بی‌درنگ سمت و سوی قضایا هم شدت پیدا کرد و هم تقریبا به طور کامل نوک تیز قیام هر چه بیشتر علیه رژیم شد...
س: ببخشید اینجا یک سوال پیش میاد. شما می‌گید پس از شلیک دو شب پیش قیام رادیکال‌تر شد. اما شاهد بودیم که دیروز حکومت عراق هشدار داد که اجازه نمی‌ده خارج از میدان تحریر کسی تجمع کنه. خب شاید این نشون بده که اتفاقا پس از اون سرکوب حکومت در سرکوب یک گام جلوتر گذاشته!
ج: باید ببینیم این حرف و هشدار رو از روی ضعف دادن یا از موضع قدرت؟ اگر از موضع قدرت بود ما باید شاهد این می‌بودیم که قیام دستکم برای مدتی فروکش کنه. اما در روی زمین چه اتفاقی افتاد؟ تنها ۲۴ ساعت بعد از یورش مردم به کنسولگری رژیم در کربلا و شلیک نیروهای حکومتی و ۴ شهید، شب گذشته مردم بسیار بیشتری دوباره به کنسولگری رژیم در کربلا حمله کردن و باز هم پرچم خرچنگ‌نشان رژیم رو پایین کشیدن.
بعد هم از موضع قدرت عشایر کربلا به حکومت ۷۲ ساعت مهلت دادن قاتلان تظاهرکنندگانی که به کنسولگری رژیم یورش بردن رو تحویلشون بدن. از طرفی در بغداد هم قیام‌کنندگان موفق شدن از پل احرار نیروهای امنیتی رو دور بزنن و وارد منطقه‌ای بشن که ساختمانهای حکومتی هست. تا جاییکه به ۵۰۰متری ساختمان نخست‌وزیری و نزدیک ساختمان رادیو-تلویزیون رسیدن.
درگیری‌ها در میدان تحریر-خیابان ابونواس-پل جمهوری-پل سنک شدت گرفته. رژیم و مزدورانش مجبور شدن ۳ پل جمهوری-سنک و احرار رو با موانع بتونی ببندن. همین الان هم که با هم صحبت می‌کنیم، فضا در بغداد و شهرهای دیگه بسیار ملتهب هست. یکی از اقدامات جدید مردم بستن راه‌ها، جاده‌ها و اتوبانهاست که شاهرگ‌های حکومتی هستن. در همین نقاط هم درگیری‌ها هست. اما تا این نقطه اون طرفی که در حال عقب‌نشینی هست، نیروهای حکومتی هستن.
س: خب ما سالهای گذشته هم شاهد قیام در عراق بودیم. اما چه شد که اینبار اینقدر شدید و ادامه دار شده؟
ج: چندین عامل دخیل هست. امروز روزنامة الشرق الاوسط مطلبی نوشت که خیلی خوب به برخی از علتهای اصلی اشاره کرده. اجازه بدین کوتاه و محوروار به اونها اشاره کنم: ابزار سنتی رژیم ایران برای کنترل و آرام کردن مردم به وسیلة ادعاهای مذهبی و سایر ادعاها و تهمت‌ها از کار افتاده. پایگاه خامنه‌ای که با دجالگری میان توده‌ها به اسم دین ساخته بود فروریخته
قیامهای عراق و لبنان به تیز‌ترین صورت حزب‌الله و حشد‌الشعبی را نشانه رفته که نیروهای خلص رژیم ایران هستند. تحریمها عرصه را بر مزدوران رژیم ایران در منطقه تنگ کرده و سلطة داخلی آنها را بسیار سست کرده است. بنابراین، آخرین وضعیت در رابطه با عراق، شدت یافتن و بیشتر رادیکال شدن قیام همراه با گسترش کمی و کیفی اون هست.
تا جاییکه تا همین نقطه به روشنی میشه گفت نه تنها کنترل از دست رژیم در رفته، بلکه این روزها حرف اصلی کارگزاران و سران رژیم اینه که: مواظب باشین قیام عراق و لبنان به ایران سرایت نکنه. به ویژه رژیم هم خودش پیاپی هشدار میده قیام مردم عراق (خواسته سرنگونی کامل) همون خواست مجاهدینه. امروز سایت وزارت اطلاعات-انجمن نجات نوشت: «صادرات کانون های شورشی مجاهدین به عراق!
این روزها شاهد درج اخبار...اتفاقات اخیرعراق از جانب [مجاهدین] هستیم. [مجاهدین] تلاش می کنند با بزرگنمایی وضعیت اخیر، اعتراضات مردم عراق را بنفع خود تغییرداده و به این باور برسانند که سرنگونی رژیم نزدیک است!» خب واقعیت اینه که رژیم می‌دونه بذر این قیام که خواستة اصلی‌ش اخراج رژیم آخوندیه، توسط پایداری و خونهای مجاهدین و افشاگری‌ها و فعالیتهای دهه‌ها حضور مجاهدین در عراق هست. برای همین اینطور دیوانه‌وار واکنش نشون میده.
تحریمهای جدید و خودزنی در گام چهارم
روز دوشنبه ۱۳آبان همزمان با اعلام گام چهارم از روند نقض تعهدات برجامی توسط رژیم، دولت آمریکا هم، تحریمهای جدیدی را که عمدتاً نزدیکترین افراد حلقة دور و بر او را هدف قرار داده اعلام کرد. امروز هم آخوند روحانی به صحنه آمد و اعلام کرد: از روز چهارشنبه ۱۵آبان گازدهی به بیش از ۱۰۰۰ سانتریفیوژ در فردو آغاز می‌شود. نگاهی داریم به این تحولات. ابتدا توجهتون رو به خبر و نظر امروز در این باره جلب می‌کنم.
خبر و نظر:
وزارت خزانه داری آمریکا روز دوشنبه اعلام کرد تحریمهایی را علیه ۹ شخص و یک نهاد مرتبط با رژیم ایران اعمال کرده است. در بیانیه وزارت خزانه آمریکا آمده است: تحریم‌شدگان، حلقه رهبری پیرامون ولی فقیه ایران را که مسئول پیش‌بردن سرکوب، در داخل و خارج کشور است، تشکیل می دهند.
وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد: ابراهیم رئیسی (از جمله تحریم شدگان) در سال ۱۳۶۷ در هیأت موسوم به هیأت مرگ که دستور اعدامهای فراقضایی هزاران زندانیان سیاسی را صادر می کرد، شرکت داشته است. در همین حال علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی رژیم روز دوشنبه ۱۳ آبان از تزریق گاز به سانتریفوژهای پیشرفته در نطنز خبر داد و گفت گامهای دیگری هم در نقض برجام برداشته می شود.
صالحی: امروز ما شاهد راه‌اندازی زنجیره ۳۰تایی ماشینهای سانتریفوژ آی ار 6هستیم البته بعداً من شرح خواهم داد مسائل بیش از این حرف‌ها هست . ما قرار نبود زنجیره ۳۰ تایی را الآن داشته باشیم قرار بود که زنجیره۳۰ تایی را بعد از اینکه کارها را روی زنجیره ۲۰ تایی به سرانجام می‌رسانیم فرآیند تستهای لازم را انجام می‌دهیم ۳-۴سال بعد زنجیره ۳۰ تایی را اما ما در یک چالش سیاسی قرار گرفتیم و دستور مقامات ارشد کشور این بود که ما این چالش را حتماً به نمایش بگذاریم
در همین حال واعظی رئیس دفتر روحانی تاکید کرد: برجام سرجای خود قرار دارد و خیلی مانده تا به شرایط پیش از برجام بازگردیم. واعظی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به پایان اقدامات فنی در کاهش تعهدات برجامی، ممکن است به شرایط پیش از برجام باز گردیم؟، ضمن رد خروج از برجام و با بیان اینکه ما امروز در گام سوم هستیم و برخی تعهدات خود را نیز کم کردیم، گفت: خیلی مانده تا به آنجایی که شما می گویید برسیم.
نطنز
گفتنی است، علی اکبر صالحی روز گذشته در مجتمع هسته ای نطنز از اقدام ایران در گازدهی به زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای IR6 خبر داد و از سانتریفیوژهای IR9 وIR7 خبر داد. از سوی دیگر برایان هوک رئیس گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا گفت: اقدامات هسته ای رژیم ایران به منظور ترساندن اروپایی ها است.وی این امر را باج گیری هسته ای خواند
و افزود: اقدامات رژیم ایران در راه اندازی و گسترش سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته گامی در مسیر اشتباه است. این مقام آمریکایی در ادامه اظهارات خود افزود: ما خواهان پایان جنگ یمن هستیم اما مانع اصلی آن ایران و نمایندگان آن هستند. در همین حال رسانه‌های باند خامنه‌ای گام چهارم و اقداماتی از این قبیل را بی‌فایده دانسته و تخطئه کردند.
کیهان خامنه‌ای (۱۴آبان) در مقاله‌یی با عنوان « گام چهارم کاهش تعهدات برجامی میلی‌متری یا بازدارنده؟!» نوشت: « نکته اساسی که بایستی به آن اشاره شود این است که چرا سه گام اول کاهش تعهدات برجامی‌جواب نداد؟ و هنوز اروپاییها نه‌تنها به تعهدات برجامی خود بی‌توجه هستند بلکه در مواضع خود اعلام می‌کنند که با آمریکایی‌ها در قبال ایران، وحدت استراتژیک دارند؟ یا بیانیه‌های توهین‌آمیزی علیه جمهوری اسلامی و ملت ایران صادر می‌کنند؟
برجام
شایان ذکر است که پاسخ این سؤال را باید در نوع مواجهه جمهوری اسلامی با برجام و عملکرد آن در کاهش تعهدات برجامی جست‌وجو کرد چه آنکه به‌نظر می‌رسد همین کاهش تعهدات میلی‌متری در سه گام قبلی باعث ادامه‌دار شدن بی‌توجهی اروپاییان به تعهدات برجامی و همچنین مواضع و بیانیه‌های تهدیدآمیز آنان شده است».
فرهیختگان (۱۴آبان) روزنامة دیگر این باند نیز تحت عنوان «کامهایی که راهبردی نیستند» گام چهارم را تخطئه کرده و نوشت: « همین‌جا باید چند سوال مهم مطرح کرد.یک: آیا مجموعه اقدامات ایران به اندازه‌ای هست که بیش از گذشته اروپا و آمریکا را متوجه هزینه‌های سیاست نادرست‌شان کند؟ یا برعکس رفتارها به‌گونه‌ای است که آنها مطئمن می‌شوند ایران تا مدت‌های مدیدی در چارچوب برجام باقی خواهد ماند و به‌اصطلاح خدشه جدی به آن وارد نمی‌کند؟
دو: در مسیر مبارزه با تحریمها دولت از خود اقداماتی نشان داده که آمریکا و اروپا مطمئن شوند تحریمها رو به زوال است؟ با نهایت تاسف باید گفت اگر بخواهیم به‌صورت جدی به مدیریت دولت در شرایط امروز نگاه کنیم باید جواب منفی به هر دو سوال بالا دهیم و بگوییم اقدامات دولت در هیچ کدام متناسب با فشارهای خارجی و اقدامات طرف مقابل نیست».
این روزنامة‌باند خامنه‌ای که در تیول ولایتی است، سپس می‌افزاید: « با روند کنونی شاید تا ده‌ها مرحله دیگر هم دولت اقدامی انجام ندهد که به‌قول معروف نقض فاحش برجام باشد... مسیر انتخاب شده از سوی دولت نمی‌تواند آینده متفاوتی را نسبت به امروز برای کشور پدید بیاورد و مردم همچنان باید شاهد شرایط کنونی باشند».
گفتگوی سیاسی
امروز آخوند روحانی چهارمین گام نقض برجام توسط رژیم رو اعلام کرد. برای بررسی علتها، پیامدها و زوایای آشکار و پنهان این اقدام رژیم، گفتگویی داریم با میثم ناهید.
س: امروز روحانی گام چهارم نقض برجام رو اعلام کرد. اگه میشه کم و کیف این گام رو توضیح بدین.
ج: گام چهارم نقض برجام که روحانی توضیح داد، اساس و محورش تزریق گاز به ۱۰۴۴ سانترفیوژ در سایت فردو هست. طبق برجام این سانترفیوژها می‌تونند در فردو بچرخن، اما تزریق گاز به اونها تا ۸ سال ممنوع بوده. الان سال چهارم برجام هست که رژیم در چهارمین گام نقض برجام تصمیم گرفته گازدهی به اونها رو شروع کنه.
س: پس بنابراین میشه گفت رژیم اروپاییها رو در کرنر قرار داده. چون روشنه که اروپا خیلی روی برجام حساسه و شاید بشه گفت رژیم در یک گلوگاه اروپا رو گیر انداخته تا مجبورش کنه راهی برای رفع تحریمهای رژیم باز کنه!
ج: هدف رژیم همینه. یعنی فشار بر اروپا برای باز کردن راه تحریم. این هم که اروپا روی حفظ برجام خیلی حساسه، حرف درستیه. کما اینکه دیروز که صالحی موضوع تزریق گاز به سانترفیوژهای نطنز رو عنوان کرد، اروپا واکنش داشت و از رژیم خواست دست از این کار برداره. اما به نظرم نکته‌ای که در سوال شما در نظر گرفته نشده، تعادل‌قوای موجوده. اول باید ببینیم رژیم بیشتر به برجام نیازمنده یا اروپا؟
اروپا چرا برجام رو می‌خواد؟ به چند علت: ادامه سیاست مماشات. از دست ندادن بازار ایران. تضادهایی که خود اروپا با آمریکا داره. اما رژیم برای چی برجام رو می‌خواد؟ فرار از بازگشت ۶ قطعنامة تحریم شورای امنیت (که ظریف هم در مجلس گلو پاره می‌کرد که آیا می‌خواهید آنها برگرده و دوباره مجبور بشیم عده‌ای رو برای مذاکره بفرستیم؟) کابوس فصل ۷ منشور ملل متحد. باز شدن راه نفس در شرایط خفگی اقتصادی
خب، حالا این دو طرف رو سبک و سنگین کنیم! اگه دقت کنید اروپا اساسا برجام رو برای منافع اقتصادیش می‌خواد. یعنی براش بود و نبود نیست. بلکه منفعت هست. اما برای رژیم موضوع امنیتی و خفگی است. یعنی به نوعی بود و نبود.
بنابراین اون طرفی که به برجام نیاز حیاتی داره، رژیمه. برای همین با اینکه خامنه‌ای در سال ۹۵ گفت اگر آمریکا برجام رو پاره کنه، ما اون رو آتیش می‌زنیم، تا یکسال بعد از خروج قطعی آمریکا از برجام دست از پا خطا نکرد، الان هم به صورت قطره‌چکانی و از روی اجبار نقض برجام می‌کنه.
س: چرا می‌گید قطره‌چکانی؟ چون مثلا در گام چهارم بهرحال داره گاز به سانترفیوژهای فردو تزریق می‌کنه!
ج: خب این رو هم در نظر بگیرید. بهرحال طرف مقابل که آمریکا باشه به کلی از برجام خارج شده، تمامی تحریمهای قبلی رو برگردونده، انبوهی تحریم جدید هم اضافه کرده، سیاست رسمی فشار حداکثری رو هم در پیش گرفته که تا همین دیشب با تحریمهای جدید علیه ۹شخص و یک نهاد رژیم به سختی ادامه داده.
اروپا هم هر قولی به رژیم داده که تحریمها رو کم اثر کنه (ساز و کار-اینس‌تکس) تا الان پوچ از آب در آمده. تازه خودش هم به تمامی تحریمهای آمریکا پایبند بوده و تمامی شرکتهاش از ایران خارج شدن. خب در چنین تعادلی، مقابلة رژیم چی باید باشه؟ این رو خود رسانه‌ها و کارگزاران رژیم میگن. اینکه دستکم باید به طور کامل از برجام خارج بشیم.
درحالیکه به قول کیهان «گام چهارم کاهش تعهدات برجامی میلی‌متری!» هست. بعد هم میگه وقتی ما اینطور میلی‌متری گام بر می‌داریم، طرف مقابل که اروپا باشه نه تنها مرعوب نمیشه، بلکه میفهمه این نقطة ضعف ماست که نمی‌تونیم از برجام خارج بشیم و باعث «مواضع و بیانیه‌های تهدیدآمیز» اروپاییها علیه نظام شده. مثل این می‌مونه که در رینگ بوکس، یک بوکسور ۱۰ ضربة سنگین به طرف مقابل وارد کرده، حالا در مقابل او طرف یک مشت ضعیف روی هوا انداخته.
س: پس چرا رژیم چنین کاری می‌کنه؟ چون بهرحال ریسک و خطر هم داره!
ج: بله خیلی هم خطر داره. برای همین امروز روحانی قبل و بعد از اعلام گام چهارم، ۳ بار با تاکید گفت: این گام ما بازگشت‌پذیر است. و بیش از ۳۰ بار کلمة مذاکره و مذاکرات و این که ما آمادة مذاکره هستیم و گام چهارم و همة‌گامهایی رو که تا حالا برداشتیم، قابل برگشت است. یعنی در واقع بیش از ۳۰بار غلط کردم گفت. اما از روز ۱۸ اردیبهشت که رژیم تصمیم به این گامهای نقض برجام گرفت، هدفش باج‌گیری از اروپا بوده.
چون خفگی اقتصادی در حال شکستن کمر رژیمه. یعنی رژیم از روی اجبار وارد یک دالان خطرناک شد. چرا خطرناک؟ چون آمد و نیامد داشت. در صورتی موفق می‌شد که اروپا تن به باج‌گیریش می‌داد و کاری برای شل کردن تحریمها می‌کرد. اما سقف کاری که اروپا کرد در داستان نیویورک بود که نهایت اون هم پوچ از آب در آمد. بعد هم چند فقره تحریم جدید تا همین دیشب.
از همون اردیبهشت هم اروپا نه تنها محلی به رژیم نگذاشت، بلکه در بیانیة سه دولت فرانسه-آلمان-انگلیس تلویحا به رژیم گفتند: غلط کردی- بعد هم چماق شورای امنیت رو هم بهش نشون دادن. تا الان هم نه تنها اقدامی براش نکردن، بلکه ماه پیش هشدار دادن این گامهای نقض برجام رژیم در نهایت می‌تونه به خروج اروپا از برجام منجر بشه. همون کابوس رژیم.
از طرفی رژیم هم نمی‌تونه بگرده. چون ج نیروهای خودش رو چی بده؟ اون هم در شرایطی که ریزش و وارفتگی تا جایی غوغا می‌کنه که خامنه‌ای خودش گفت در سپاه ریزش هست. پس در یک دالان خطرناک بدون بازگشت افتاده. در ورطة زنجیره‌ای از خودزنی‌ها افتاده. همین امروز روحانی با نگرانی می‌گفت: «ممکن است آنها سر و صدا کنند و بگویند آقا چرا رفتید در فردو می‌خواهید این کار را بکنید؟
همه اینها را ما می‌دانیم. حساسیت آنها را می‌دانیم. حساسیت آنها را نسبت به فردو می‌دانیم. نسبت به این سانتریفیوژها می‌دانیم!» حتی یکجا با وحشت گفت: «ما امروز به ناچار گام چهارم را از فردا برمیداریم!» خب این وضعیت بن‌بست رو هم خامنه‌ای ۱۲ آبان به روشنی ترسیم کرد. گفت دو راه داریم: اگر پای مذاکره بریم «پدر نظام را در می‌آورند» -اگر همین مسیر را ادامه دهیم همین آش است و همین کاسه.
مطالب مرتبط
کلان ضربه عراق اوجگیری بحرانها و بی‌تعادلی نظام – تیک تاک
قیام عراق در بغداد و کربلا - مهلت ۷۲ساعته عشایر کربلا برای تحویل دادن قاتلان تظاهرات‌کنندگان + فیلم و عکس