داستان قزاقی که شاه شد ـ رضا خان و میرزا کوچک خان جنگلی ـ قسمت پنجم
رضا خان و میرزا کوچک خان جنگلی ـ داستان قزاقی که شاه شد ـ ۱۵اسفند۹۹
داستان قزاقی که با دستان آغشته به خون پاکبازترین رهبران انقلاب مشروطه و به دست استعمار به شاهی گماشته شد
به هر حال ژنرال آیرونساید هنگام ترک ایران و بازگشت به بغداد، توافق‌هایش با رضاخان را تکمیل کرده و در حضور سرهنگ «هنری اسمایت» فرمانده انگلیسی نیروی قزاق با وی اتمام‌حجت می‌کند.
آیرونساید بر اساس خاطرات منتشر شده‌اش روی ۲نکته به رضاخان هشدار می‌دهد:
۱. به توافقی که کردیم خیانت نکن وگرنه نابود می‌شوی!
۲. شاه قاجار را برکنار نکن!
رضاخان البته چند سال بعد مغلوب جاه‌طلبیهای دیوانه‌وار خود شد و در اجرای تعهدی که به آیرونساید و دولت انگلستان داده بود، تخلف کرد، به این ترتیب که:
ابتدا احمدشاه قاجار را خلع کرد(سال ۱۳۰۴خورشیدی یعنی ۵سال بعد).
سپس سال‌ها بعد تحت تاثیر بادجهانی به سوی آلمانها و فاشیسم هیتلری گرایش پیدا نمود.
نتیجه آن شد که انگلستان در اولین فرصت و با یک تلگراف سه‌خطی او را از سلطنت عزل و پسرش را به جای او گمارد.
انگلستان رضاشاه را همان‌موقع از ایران اخراج کرده، به جزیره موریس و بعدها به آفریقای جنوبی تبعید نمود تا در همانجا مرد.
به این ترتیب، انقلاب مشروطیت ایران توسط ارتجاع داخلی و استعمار سرکوب شد و انگلستان با توجه به تغییرات عظیمی که در جهان به وقوع پیوسته بود، با بیرون کشیدن تدریجی نیروهایش از ایران، در ظاهر از ایران رفت در حالی‌که یک حکومت دست‌نشانده با عوامل ایرانی خودش برای حفظ منافع و مطامع استعماری‌اش در ایران باقی گذاشت. حکومتی که شکل جدیدی از استعمار را به نمایش گذاشت. شکلی واسط میان استعمار کهن و استعمار نو.
مطالب مرتبط
داستان قزاقی که شاه شد ـ رضا خان و کلنل محمدتقی‌خان پسیان ـ قسمت چهارم
داستان قزاقی که شاه شد ـ رضا خان و سردار ملی ستارخان ـ قسمت سوم
داستان قزاقی که شاه شد ـ انگلیسی‌ها مرا بر سر کار آوردند ـ قسمت دوم
داستان قزاقی که شاه شد ـ نگاهی به ایران و جهان در آستانه کودتای ۱۲۹۹ ـ قسمت اول
جنگلی ، میرزا کوچک خان و انقلاب ایران