پروین اعتصامی، این نام ماندگار و چهره‌ٔ تابناک شعر فارسی را همگان می‌شناسیم؛ شاعری توانا و بانویی بزرگوار که نمی‌توان نامش را بر زبان نبرد و غرق احترام و خضوع نگشت. پروین در قصیده‌ها، غزل‌ها و مثنوی‌ها و قطعات خویش به موضوعات مختلفی پرداخته است؛ موضوعاتی که در آینه‌ٔ هر کدام از آنها می‌توان به زندگی مردم معمول در عصری که او می‌‌زیست پی برد. او شاعر مردم و دردها و دغدغه‌ها و آرزوهای آنان بود. در مورد او بسیار می‌توان گفت و حق سخن هنوز ادا نشده اما جنبه‌یی از شخصیت او که کمتر مورد بحث قرار گرفته، همانریاستیزی و سالوس‌گریزی اوست. او در قطعه‌ٔ موجز و هنرمندانه‌ٔ زیر و نیز در «مست و محتسب» و دهها شعر زیبا و اثرگذار خویش از آخوندها و اسلام ریایی آنان تبری جسته و در نقطه‌ٔ مقابل آن ارزش‌های انسانی را به ما نشان داده است.
واعظی پرسید از فرزند خویش
هیچ میدانی مسلمانی به چیست؟؟!
صدق و بی‌آزاری و خدمت به خلق
هم عبادت هم کلید معنویست
گفت زین معیار اندر شهرِ ما
یک مسلمان هست آن هم ارمنی‌ست!
و شگفتا گویی او (پروین) زنده است و از بلندای قله‌یی گمشده در پرتوهای آفتابگون، به ما و زمانه‌ٔ ما می‌نگرد. او گویی مفسر هوشیار حوادثی است که در عصر حاکمیت سالوس بر سر ما رفته و می‌رود.
از شما چه پنهان، در حال جستجو برای یافتن منابع و آمار و ارقام جهت نگارش یک مقاله‌ٔ کارگری بودم، ناگهان چشمم به شعر «ای رنجبر» او خورد و نتوانستم چشم بپوشم. مقاله را به‌طور موقت به کناری نهادم تا بادیده‌ٔ منت، احترام و خشوع حق شعر او را به جا آورده باشم. این دیگر من نبودم گویی او بود که می‌خواست بار دیگر رنجبران ایران‌زمین را خطاب قرار دهد و در روز جهانی کارگر بسراید:
«از حقوق پایمال خویشتن کن پرسشی
چند می‌ترسی ز هر خان و جناب ای رنجبر!»
و من می‌خواهم با اجازه‌ٔ رنجبران و زحمتکشان میهنم بگویم که دیگر کسی در ایران‌زمین از خان و جناب و آخوند و گزمه و محتسب و ولی‌فقیه نمی‌ترسد. ما از نهیب‌های او بیدار شده‌ایم و این بیداری را به هیچ قیمت بازنمی‌نهیم.
بگذارید با هم به شکوه شعر او در عید جهانی کارگران ایران و جهان چشم بگشاییم تا چشممان روشن شود.
ع. طارق