جان باختن صمد بهرنگی معلم مهربان و داستان‌نویس دلبند کودکان ـ در گذر زمان
نگاهی به تاریخ، هنر و علوم گذشته و نیز فرهنگ پشت سر بشریت امروز
روز ۹شهریور ۱۳۴۷صمد بهرنگی داستان‌نویس کودکان، معلم دلسوز و راهنمای مهربان روستاییان آذربایجان که تحت تعقیب و هدف توطئه‌های ساواک شاه بود، به‌طرز مشکوکی به‌شهادت رسید.
صمد بهرنگی دوم تیرماه ۱۳۱۸در آذربایجان در یکی از محلات فقیرنشین در محله چرنداب در جنوب بافت قدیمی تبریز، در خانواده‌ای تهیدست چشم به جهان گشود. پدر او عزت و مادرش سارا نام داشت. فشار زندگی پدرش را وادار ساخت برای پیدا کردن کار همراه با فوج بیکارانی که راهی قفقاز و باکو بودند، عازم قفقاز شود، اما هرگز بازنگشت.
صمد بهرنگی پس از تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در مهر ۱۳۳۴به دانشسرای مقدماتی پسران تبریز رفت و در خرداد ۱۳۳۶از آنجا فارغ‌التحصیل شد. او پس از فراغت از تحصیل در دانشسرا گفته بود: «از دانشسرا که درآمدم و به روستا رفتم یکباره دریافتم که تمام تعلیمات مربیان دانشسرا کشک بوده و همه‌اش را به باد فراموشی سپردم و فهمیدم که باید خودم برای خودم فوت و فن معلمی را پیدا کنم و چنین نیز کردم».
صمد بهرنگی از مهر همان سال و در حالیکه تنها ۱۸سال داشت، آموزگار شد. او در آذرشهر، ممقان، قاضی جهان، گوگان، و آخی جهان در استان آذربایجان شرقی-که آن زمان روستا بودند ـ تدریس کرد.